ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်း- အကြောင်းရင်း၊ ရောဂါလက္ခဏာ နဲ့ ကုသမှု

• ကျောရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းဆိုတာ ကျောရိုးနဲ့ပတ်သက်သော ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး ခါးနာခြင်းကို ဖြစ်စေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မတ်တပ်ရပ်သောအခါ သို့မဟုတ် လမ်းလျှောက်သောအခါတွင် ပို၍နာကျင်တတ်ပါတယ်။ ၎င်းကိုကုသရန်နည်းလမ်းများမှာ အနားယူခြင်း၊ ဆေးသောက်ခြင်း၊ ကာယကုထုံး (လေ့ကျင့်ခန်း) လုပ်ခြင်းများ ပါဝင်ပြီး ပြင်းထန်သော အခြေအနေများတွင် ခွဲစိတ်ကုသမှု လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ ခါးနာခြင်းဟာ မပျောက်ဘဲ ဆက်ဖြစ်နေပါက သို့မဟုတ် ကျောရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်း ရဲ့ တခြားလက္ခဏာများ ရှိနေပါက ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ပြီး စနစ်တကျ စစ်ဆေးကုသမှု ခံယူသင့်ပါတယ်။
• အာရုံကြောကိုဖိမိနေသော ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းဟာ မတ်တပ်ရပ်ခြင်း၊ လမ်းလျှောက်ခြင်း သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်လှည့်ခြင်းများလုပ်သောအခါမျိုးတွင် နာကျင်မှုကို ဖြစ်စေတတ်ပြီး ခါးအောက်ပိုင်း၊ တင်ပါးမှ ပေါင်နဲ့ခြေထောက်အထိ ပျံ့နှံ့နာကျင်တတ်ပါတယ်။ ဤကဲ့သို့ နာကျင်မှုမျိုးဟာ ထိုင်နေလိုက်ခြင်း သို့မဟုတ် အနားယူလိုက်ခြင်းဖြင့် သက်သာသွားတတ်ပါတယ်။
• ခါးဆစ်ဟာ သိသိသာသာ နေရာလွဲနေပြီဆိုပါက သို့မဟုတ် ပိုပြီးဆိုးလာနိုင်သော လက္ခဏာများပြသနေပြီဆိုပါက ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းအတွက် ကုသမှုခံယူသင့်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆေးသောက်ခြင်း၊ ကာယလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းစတဲ့ တခြားကုသနည်းများနဲ့ မသက်သာတော့ဘဲ အလွန်ပြင်းထန်သော ခါးနာကျင်မှုကို ဆက်လက်ခံစားနေရရင်လည်း ခွဲစိတ်ကုသမှုဟာ မဖြစ်မနေ လိုအပ်လာနိုင်ပါတယ်။

ခါးရိုးဆစ်ကျွံ့ခြင်း(Lumbar Spondylolisthesis) ဆိုတဲ့ နာမည်က ဂရိစကားကနေ လာတာပါ။ "spondylo" ဆိုတာ ကျောရိုးဆစ်ကို ပြောပြီး "olisthesis" ဆိုတာကတော့ လျှောကျတာကို ဆိုလိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဤရောဂါဟာ အပေါ်ပိုင်းကျောရိုးဆစ်က ရှေ့ကို ကျွံ့ကျသွားပြီး အနားက အာရုံကြောများကို ဖိမိသော အခြေအနေကို ပြောခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေဟာ နေ့စဉ်လှုပ်ရှားမှုတွေကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် လမ်းကြာကြာလျှောက်ဖို့ ခက်ခဲခြင်း၊ လမ်းလျှောက်ရမလွယ်ကူခြင်း နဲ့ မကြာခဏလဲကျနိုင်ခြင်းများ ဖြစ်စေပါတယ်။ အာရုံကြောကိုဖိမိသော ကျောရိုးဆစ်ကျွံ့ခြင်းဟာ အသက် ၅၀ ကျော်အရွယ် အမျိုးသမီးများတွင် အဖြစ်များပြီး လူဦးရေရဲ့ ၆ ရာခိုင်နှုန်းလောက်တွင် တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ သို့သော် အသက် ၆ နှစ်အောက် ကလေးများရဲ့  ၂.၆ ရာခိုင်နှုန်းမှာလည်း တွေ့ရတတ်ပြီး မျိုးရိုးလိုက်နိုင်ခြေ ၂၆ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပါတယ်။

အာရုံကြောကိုဖိမိနေသော ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းရောဂါ ရှိသောလူနာများတွင် ခါးနာရသောအကြောင်းရင်းဟာ များသောအားဖြင့် ခါးရိုးတည်ဆောက်ပုံ လမ်းကြောင်းမမှန်ဘဲ တည်ငြိမ်မှုမရှိခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ခါးရိုးဆစ်ကြားမှ အရိုးနုပြားများနဲ့ ကျောရိုးအဆစ်များ ဟောင်းနွမ်းပျက်စီးလာသောကြောင့် ခါးရိုးဆစ်များဟာ ပုံမှန်အနေအထားမှ ရွေ့သွားကာ အာရုံကြောများ ဖြတ်သန်းသော လမ်းကြောင်းကို ကျဉ်းစေပြီး အာရုံကြောများကို ဖိမိခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။

• အသက် - အသက် ၅၀ ကျော်လာပါက ဖြစ်နိုင်ခြေများပါတယ်။ 
• လိင် - အမျိုးသားများထက် အမျိုးသမီးများတွင် ဤရောဂါဖြစ်နိုင်ချေ ပိုများပါတယ််။ 
• နေ့စဉ်လုပ်ဆောင်မှုများ - စက်ဘီးစီးခြင်း သို့မဟုတ် ကားကြာကြာမောင်းခြင်းကဲ့သို့ ခါးရိုးအပေါ် ဖိအားသက်ရောက်စေသော လှုပ်ရှားမှုများဟာ ဤရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေပါတယ်။

ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းကို အမျိုးအစား ၆ မျိုး ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။

• အမျိုးအစား ၁ - မွေးရာပါခါးရိုးဆစ်ကျွံခြင်း - မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာအချက်များကြောင့်ဖြစ်သော မွေးရာပါရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းရောဂါရှိသူ စုစုပေါင်းရဲ့ ၂၀% လောက်တွင် တွေ့ရပါတယ်။ အမျိုးသမီးများတွင် ပိုအဖြစ်များပါတယ်။
• အမျိုးအစား ၂ - ကျောရိုးဆစ်အက်ခြင်းကြောင့် ခါးရိုးဆစ်ကျွံခြင်း - ကျောရိုးဆစ်ကိုယ်ထည်ကို ခါးရိုးရဲ့အောက်ပိုင်းနဲ့ ဆက်သွယ်ထားသော "pars interarticularis" လို့ခေါ်တဲ့ အပိုင်းတွင် ချို့ယွင်းမှုရှိခြင်းကြောင့် ကျောရိုးဆစ်များ ရှေ့ကိုရွေ့သွားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဤအမျိုးအစားဟာ ဖြစ်စဉ်စုစုပေါင်းရဲ့ ၅၀% အထိ ရှိပါတယ်။
• အမျိုးအစား ၃ - ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း - ဖြစ်စဉ်စုစုပေါင်းရဲ့ ၂၅% လောက်တွင် တွေ့ရပြီး၊ အသက် ၄၀ ကျော်သူများတွင် အဖြစ်များပါတယ်။ ခါးရိုးဆစ်ဖွဲ့စည်းပုံ မတည်ငြိမ်ခြင်းနဲ့ အဆစ်အဆက်များ ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ ပြောင်းလဲသွားသောကြောင့် ယိုယွင်းပျက်စီးပြီး ဖြစ်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
• အမျိုးအစား ၄ - ပြင်ပထိခိုက်ဒဏ်ရာကြောင့် ခါးရိုးဆစ်ကျွံခြင်း - ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပြီး၊ "pars interarticularis" အပိုင်းမှလွဲပြီး "pedicle"၊ "laminas" သို့မဟုတ် "facets" ကဲ့သို့ ဖွဲ့စည်းပုံများရဲ့ ပတ်ပတ်လည်တွင် အရိုးကျိုးခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
• အမျိုးအစား ၅ - ရောဂါကြောင့်ဖြစ်သော ခါးရိုးဆစ်ကျွံခြင်း - ကင်ဆာပျံ့နှံ့ခြင်း၊ အကျိတ် (tumors) သို့မဟုတ် အရိုးပွရောဂါ (osteoporosis) များကဲ့သို့ တချို့သောရောဂါများကြောင့် ဖြစ်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
• အမျိုးအစား ၆ - ကျောရိုးခွဲစိတ်ပြီးနောက်ဖြစ်သော ခါးရိုးဆစ်ကျွံခြင်း - နောက်ကျောဘက်မှ ဖိအားလွန်ကဲစွာ ပေးပြီး ခွဲစိတ်မှုလုပ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ကလေးငယ်များတွင်
လက္ခဏာများ မပြတတ်ဘဲ ဓာတ်မှန်ရိုက်သောအခါ သို့မဟုတ် ခါးနာသောအခါမှ မတော်တဆတွေ့ရှိတတ်ပါတယ်။ အဖြစ်များသော လက္ခဏာများမှာ -

• ခြေဖနောင့်အရွတ်တင်းခြင်း (အဖြစ်အများဆုံး) နဲ့ ဒူးကွေးညစ်ခြင်း
• အာရုံကြောအမြစ် ဖိမိခြင်း သို့မဟုတ် ထိခိုက်မိခြင်းကြောင့် နာကျင်ခြင်း (L5 အာရုံကြောအမြစ်ပျက်စီးမှု)
• နားနေမှသာသက်သာသော ပြင်းထန်တဲ့ခါးနာကျင်ခြင်း

လူကြီးများတွင်
အဖြစ်အများဆုံး လက္ခဏာများမှာ

• နားနေသောအခါနဲ့ ထိုင်နေသောအခါမှ သက်သာသွားတဲ့ နာကျင်မှု
• မူးဝေခြင်း၊ ပျို့အန်ခြင်းနဲ့ ခြေထောက်နာခြင်း

အခြားအဖြစ်များသော လက္ခဏာများမှာ

• မတ်တပ်ရပ်သောအခါ သို့မဟုတ် လမ်းလျှောက်သောအခါ တင်ပါးနဲ့ ခြေထောက်များ နာကျင်ခြင်း
• ထိုင်လိုက်သောအခါ သက်သာသွားတဲ့ နာကျင်မှုဟာ ခြေထောက်သွေးကြောပိတ်ဆို့မှု လက္ခဏာနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဤနှစ်မျိုးလုံးဟာ တစ်ပြိုင်တည်းလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

• ကိုယ်လက်စစ်ဆေးမှု၊ ဆေးမှတ်တမ်းဟောင်းများကို ပြန်လည်စစ်ဆေးခြင်းနဲ့ နာကျင်မှုသဘောသဘာဝကို မေးမြန်းခြင်းတို့ ပါဝင်ပါတယ်။ ဤရောဂါဟာ အရိုးနုပြားကျွံခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော နာကျင်မှုနဲ့ မတူပါ။ အာရုံကြောကိုဖိမိသော ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းတွင် မတ်တပ်ရပ်သောအခါ၊ လမ်းလျှောက်သောအခါ သို့မဟုတ် ခါးကိုလှည့်သောအခါမှ နာကျင်ခြင်းမျိုး အဖြစ်များပါတယ်။ နာကျင်မှုဟာ ခါးနဲ့ တင်ပါးမှ ပေါင်နဲ့ ခြေထောက်များအထိ ပျံ့နှံ့တတ်ပါတယ်။ ဘယ်ဘက်၊ ညာဘက် တစ်ဖက်တည်းဖြစ်နိုင်သလို နှစ်ဖက်လုံးလည်း ဖြစ်နိုင်ပြီး ထိုင်လိုက်သောအခါ သို့မဟုတ် နားလိုက်သောအခါတွင် သက်သာသွားပါတယ်။
• ကျောရိုးရဲ့ အပြင်ပန်းပုံသဏ္ဍာန်ကို စစ်ဆေးခြင်း
• ပုံမှန်အနေအထားနဲ့ လှုပ်ရှားနေသောအနေအထား နှစ်မျိုးလုံးမှ ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း
• ကျောရိုးဆစ်ရဲ့ ဘယ်အပိုင်းက အာရုံကြောကို ဖိနေကြောင်း ပို၍အသေးစိတ်သိရဖို့ MRI ရိုက်ခြင်း
• အရိုးသိပ်သည်းဆကို စစ်ဆေးဖို့ CT scan ရိုက်ခြင်း
• ထိခိုက်နိုင်ဖွယ်ရှိသော အာရုံကြောလမ်းကြောင်းများဆီသို့ လျှပ်စစ်စီးကြောင်းအနည်းငယ် ပေးပြီး လှုံ့ဆော်ကြည့်သော အာရုံကြောစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ခြင်း

ဆရာဝန်များဟာ Meyerding အမျိုးအစားခွဲခြားသတ်မှတ်မှုစနစ်ကိုသုံးပြီး ဓာတ်မှန်ရလဒ်များအပေါ် မူတည်၍ ခါးရိုးအဆစ်ကျွံ့ခြင်းရဲ့ ပြင်းထန်မှုကို အဆင့် ၅ ဆင့် ခွဲခြားသတ်မှတ်ပါတယ်။

• အဆင့် ၁: ခါးရိုးဆစ်နေရာလွဲမှုဟာ ၂၅% အောက်သာ ရှိပါတယ်။
• အဆင့် ၂: ခါးရိုးဆစ်နေရာလွဲမှုဟာ ၂၅% မှ ၅၀% ကြားမှာ ရှိပါတယ်။
• အဆင့် ၃: ခါးရိုးဆစ်နေရာလွဲမှုဟာ ၅၀% မှ ၇၅% ကြားမှာ ရှိပါတယ်။
• အဆင့် ၄: ခါးရိုးဆစ်နေရာလွဲမှုဟာ ၇၅% မှ ၁၀၀% ကြားမှာ ရှိပါတယ်။
• အဆင့် ၅: ခါးရိုးဆစ်တစ်ခုလုံး လုံးဝနေရာလွဲသွားခြင်း သို့မဟုတ် အရိုးပွရောဂါ  ဖြစ်နေခြင်း

• ခွဲစိတ်မှုမပါတဲ့ ကုသမှု - အာရုံကြောကိုဖိမိသော ခါးရိုးဆစ်ကျွံ့ခြင်းရဲ့ ဖြစ်စဉ်အများစုကို အောက်ဖော်ပြပါ ခွဲစိတ်မှုမပါသော နည်းလမ်းများဖြင့် စတင်ကုသလေ့ရှိပါတယ်။
  • ခါးကို ဝန်ပိစေသော အားကစားများ သို့မဟုတ် လှုပ်ရှားမှုများကို ရပ်နားထားခြင်း
  • ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသော အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများ သောက်ခြင်း
  • ခါး၊ ဝမ်းဗိုက်၊ တင်ပါးနဲ့ ပေါင်နောက်ကြွက်သားများရဲ့ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိမှုကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းနဲ့ ကြွက်သားများကို သန်မာစေခြင်းကို အဓိကထားသာ ကာယကုထုံး ယူခြင်း။
  • ဖိမိနေသာ အာရုံကြောနားတစ်ဝိုက်ကို စတီးရွိုက်ဆေးထိုးပြီး အာရုံကြောရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချခြင်း
  • ခါးအောက်ပိုင်းလှုပ်ရှားမှုကို ကန့်သတ်နိုင်ရန် ၂ ပတ်မှ ၁၆ ပတ်အထိ ခါးစည်းပတ်ခြင်း
• ခွဲစိတ်ကုသမှု -  ခွဲစိတ်မှုမပါသော ကုသမှုနည်းလမ်းများနဲ့ မသက်သာပါက ဆရာဝန်ဟာ ခွဲစိတ်မှုပေးဖို့ စဉ်းစားနိုင်ပါတယ်။ ခါးရိုးအဆစ်လွဲရောဂါကို ခွဲစိတ်ကုသဖို့ လိုအပ်တဲ့အခြေအနေများမှာ -
  1. ခါးရိုးဆစ် သိသိသာသာ နေရာလွဲနေခြင်း သို့မဟုတ် ပိုပြီးလွဲလာနိုင်သော အခြေအနေရှိခြင်း
  2. အခြားကုသမှုများဖြင့် မသက်သာသော ပြင်းထန်တဲ့ ခါးနာကျင်မှုရှိခြင်း
  3. အာရုံကြောကိုဖိမိသော လက္ခဏာများ ပြင်းထန်နေခြင်း
  4. အာရုံကြောကိုဖိမိသော ခါးရိုးဆစ်ကျွံခြင်းဖြစ်နေသောအခါ

အာရုံကြောကိုဖိမိသော ခါးရိုးဆစ်ကျွံ့ခြင်းကို ကုသနိုင်သော ခွဲစိတ်မှုနည်းလမ်းများမှာ -

• ခါးရိုးဆစ်ရဲ့ အနောက်ပိုင်းတွင်ရှိသောအရိုးအစိတ်အပိုင်းတခုဖြစ်တဲ့ lamina ကို ဖွင့်ဖြတ်ခွဲစိတ်ခြင်း - ခါးအနောက်ဘက်တွင် အဓိကခွဲစိတ်ပြီး ခါးရိုးတစ်ဝိုက်မှ ကြွက်သားများကို ဖြတ်တောက်၍ "lamina" လို့ခေါ်သော ခါးရိုးနောက်ဘက်အချပ်ပြားကို ဖယ်ရှားခြင်းဖြင့် ခါးရိုးလမ်းကြောင်းကို ချဲ့ပေးပြီး အာရုံကြောအတွက် နေရာပိုရအောင် လုပ်ပေးပါတယ်။ သို့သော် ဤနည်းလမ်းဟာ ကြွက်သားများကို သိသိသာသာ ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး သွေးထွက်များခြင်း၊ သို့မဟုတ် ခါးရိုးမတည်မငြိမ်ဖြစ်ခြင်းများ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
• အနည်းငယ်သာ ခွဲစိတ်ရသော MIS နည်းပညာဖြင့် ကျောရိုးခွဲစိတ်မှု - ဤနည်းလမ်းဟာ ခွဲကြောင်းရာသေးငယ်ပြီး အထူးပစ္စည်းများ အသုံးပြုသောကြောင့် ခါးရိုးတစ်ဝိုက်မှ ကြွက်သားထိခိုက်မှုကို လျှော့ချပေးပါတယ်။ ပုံမှန်ခွဲစိတ်မှုထက် လူနာများဟာ မြန်ဆန်စွာ ပြန်လည်သက်သာပြီး အိမ်ကို ပို၍စောစော ပြန်နိုင်ပါတယ်။ ဤခွဲစိတ်မှုကို အောက်ပါနည်းလမ်းများနဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။
  • မှန်ဘီလူးဖြင့် ဖိအားလျှော့ချခွဲစိတ်မှု - ခါးရိုးလမ်းကြောင်း ချဲ့ရန်အတွက် မှန်ဘီလူးကို အသုံးပြုတဲ့နည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဤနည်းလမ်းဟာ သွေးထွက်နည်းပြီး ဒဏ်ရာအမာရွတ်လည်း နည်းသောကြောင့် ပိုမိုမြန်ဆန်စွာ သက်သာလာစေပါတယ်။
  • မှန်ပြောင်းဖြင့် ဖိအားလျှော့ချခွဲစိတ်မှု - ဤနည်းလမ်းဟာ မှန်ဘီလူးနဲ့ ခွဲစိတ်ခြင်းထက် ပို၍ကြည်လင်တိကျသော မြင်ကွင်းကို ပေးပါတယ်။ မှန်ပြောင်းက ၇.၉ မှ ၁၀.၅ မီလီမီတာသာရှိပြီး မီးချောင်းဖ အလွန်ချဲ့ထွင်ကြည့်ရှုနိုင်သော မှန်ဘီလူး ပါရှိပါတယ်။ အာရုံကြောကို ဖိနေသော အရိုးကို ဖယ်ရှားနိုင်ရန် ခါးရိုးအတွင်းပိုင်းကို ကြည်လင်ပြတ်သားစွာ မြင်နိုင်စေပါတယ်။ ဤနည်းလမ်းဟာ ဘေးနားမှ တစ်ရှူးများ ထိခိုက်မှုနည်းသောကြောင့် ခွဲစိတ်ပြီးနောက် နာကျင်မှုနည်းခြင်း၊ ဆေးသောက်သုံးမှု လျော့နည်းခြင်း၊ အနာကျက်မြန်ခြင်း၊ ပိုမိုမြန်ဆန်စွာ ပြန်လည်သက်သာခြင်းနဲ့ ပုံမှန်လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို အမြန်ဆုံး ပြန်လည်လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းစသော အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိစေပါတယ်။
  • ခါးရိုးအနောက်ဘက်တွင်သာ ဖိအားလျှော့ချခွဲစိတ်မှု - ဤခွဲစိတ်မှုဟာ ကျောရိုးလမ်းကြောင်း ကျဉ်းခြင်း (spinal stenosis) သို့မဟုတ် အရိုးနုပြားကျွံခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော အာရုံကြောဖိမိမှုကို သက်သာစေပြီး နာကျင်မှု၊ ထုံကျင်မှုနဲ့ အားနည်းမှုများကို လျှော့ချပေးပါတယ်။ ဖိအားကို လျှော့ချခြင်းအားဖြင့် အာရုံကြောရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်ကိုလည်း ကောင်းမွန်စေပါတယ်။ ဤခွဲစိတ်မှုရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးများမှာ ခါးရိုးအဆစ်များကိုတခုတည်းအဖြစ် ပေါင်းစပ်ကုသရန် (spinal fusion) မလိုဘဲ ခါးနဲ့ ခြေထောက်နာကျင်မှုကို ထိရောက်စွာ သက်သာစေပြီး ပိုမိုမြန်ဆန်စွာ ပြန်လည်သက်သာစေပါတယ်။ ဤနည်းလမ်းကို ခါးရိုးတွင် အာရုံကြောဖိမိနေခြင်းကို ကုသရန် အများဆုံး အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။

လူနာများအနေဖြင့် ခွဲစိတ်မှုအတွက် အောက်ပါအတိုင်း ပြင်ဆင်သင့်ပါတယ်။

• ခန္ဓာကိုယ် ခွဲစိတ်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်ကြောင်းကို သေချာစေဖို့ ဆရာဝန်ညွှန်ကြားတဲ့အတိုင်း တစ်ကိုယ်လုံးကို အပြည့်အစုံ စစ်ဆေးမှုခံယူပါ။ 
• ရောဂါအခံရှိပြီး ပုံမှန်ဆေးသောက်နေသူများ၊ အထူးသဖြင့် သွေးကျဲဆေး သောက်သုံးနေသူများအနေဖြင့် ခွဲစိတ်မှုမတိုင်မီ ၅ ရက်မှ ၇ ရက်အလိုတွင် ထိုဆေးဝါးများ သောက်သုံးခြင်းကို ရပ်ဆိုင်းရန် လိုအပ်ပါတယ်။
• ပုံမှန်သောက်သုံးနေသော ဆေးဝါးများ၊ ဗီတာမင်များ သို့မဟုတ် သဘာဝဆေးဖက်ဝင် အာဟာရဖြည့်စွက်ဆေးများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပါ။
• လုံလောက်စွာ အနားယူအိပ်စက်ပါ။
• ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။

အာရုံကြောကိုဖိမိသော ခါးရိုးဆစ်ကျွံ့ခြင်းအတွက် ခွဲစိတ်ပြီးနောက် လူနာများအနေနဲ့ အောက်ပါ လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာသင့်ပါတယ်။

• ခွဲစိတ်ဒဏ်ရာ အနာလုံးဝကျက်သွားရင် ရေစိုခံနိုင်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ၁၀ ရက်မှ ၁၄ ရက်အထိကြာတတ်ပါတယ်။ အနာကျက်တဲ့ ဖြစ်စဉ်ဟာ ဒဏ်ရာရဲ့ အရွယ်အစား၊ အနက်၊ နေရာနဲ့ ၎င်းနေရာမှ သွေးလှည့်ပတ်မှုပေါ်တွင် မူတည်ပါတယ်။ လူနာရဲ့ ခွန်အား၊ အသက်၊ အာဟာရအခြေအနေနဲ့ ဆီးချိုကဲ့သို့ ရောဂါအခံများဟာလည်း အနာကျက်မှုကို နှေးစေနိုင်ပါတယ်။
• ခွဲစိတ်ပြီး တစ်လအတွင်း လေးလံသောပစ္စည်းများ မသယ်ရပါ။ ခါးကုန်းခြင်း၊ လှည့်ခြင်း သို့မဟုတ် ခါးကို ကော့ခြင်းစသော လှုပ်ရှားမှုများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
• ခွဲစိတ်ပြီး အနည်းဆုံး နှစ်ပတ်ကြာမှသာ ကားမောင်းနိုင်ပါတယ်။ သို့သော် ခရီးဝေးနဲ့ အချိန်ကြာကြာ မောင်းနှင်ခြင်းမျိုးကို ရှောင်ရပါမယ်။
• လမ်းလျှောက်ခြင်း (၁၀-၁၅ မိနစ်) နဲ့ ထိုင်ခြင်းကဲ့ လွယ်ကူသော လှုပ်ရှားမှုများ လုပ်နိုင်ပါတယ်။ သို့သော် တစ်ကြိမ်တည်းကို မိနစ် ၂၀ ထက် ပိုပြီး ထိုင်ခြင်းကို ရှောင်ပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ထို့သို့လုပ်ခြင်းဟာ ခါးရိုးကို ထိခိုက်နိုင်စေလို့ ဖြစ်ပါတယ်။
• နောက်ဆက်တွဲ ပြသရမယ့် ရက်ချိန်းများ သွားရောက်ပြီး ဆရာဝန်ရဲ့ ညွှန်ကြားချက်များကို တိတိကျကျ လိုက်နာပါ။
• ခွဲစိတ်ဒဏ်ရာရဲ့ နာကျင်မှုဟာ အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ မသက်သာပါက သို့မဟုတ် ရောင်ရမ်းခြင်း၊ နီရဲခြင်း၊ ပူခြင်း၊ ဖျားခြင်း၊ ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ ခါးနာခြင်းနဲ့ အနာမှ အရည်ထွက်ခြင်းကဲ့သို့ရှိလာပါက လူနာအနေဖြင့် ခွဲစိတ်ပြီးပြီးချင်း ဆရာဝန်ကို ချက်ချင်းပြန်ပြသင့်ပါတယ်။

ခွဲစိတ်ပြီးနောက် လူနာအများစုဟာ ခြေထောက်နာကျင်ခြင်း၊ လှုပ်ရှားနိုင်စွမ်း ဆုံးရှုံးမှာကို စိုးရိမ်ခြင်း သို့မဟုတ် ခါးနာကျင်မှု မပျောက်မှာကို စိုးရိမ်ခြင်းစသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းများ၊ စိုးရိမ်မှုများ ရှိတတ်ကြပါတယ်။ သို့သော် မကြာသေးခင်နှစ်များအတွင်း ခွဲစိတ်မှုနည်းပညာများဟာ သိသိသာသာ တိုးတက်လာသောကြောင့် အာရုံကြောပျက်စီးနိုင်ခြေ အလွန်နည်းပါးပြီး ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများလည်း လုံးဝမရှိသလောက်နည်း လာပါတယ်။

သို့သော်လည်း၊ အခြားကုသမှုများကဲ့သို့ ဤခွဲစိတ်မှုတွင်လည်း အန္တရာယ်နဲ့  ဖြစ်နိုင်သော နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ ရှိနေပြီး အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

• သွေးထွက်ခြင်း သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်ဒဏ်ရာတွင် ပိုးဝင်ခြင်း
• ကုသမှုအတွင်း အသုံးပြုခဲ့သော ဆေးဝါးများမှ ဓာတ်မတည့်ခြင်းကဲ့သို့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများရှိခြင်း
• သွေးခဲခြင်း၊ ၎င်းဟာ ခြေထောက်သွေးပြန်ကြောများ ပိတ်ဆို့ပြီး deep vein thrombosis (သွေးပြန်ကြောထဲ သွေးခဲပိတ်ဆို့ခြင်း) ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
• ထုံကျင်ခြင်း၊ ၎င်းဟာ ခွဲစိတ်မှုမတိုင်ခင် အာရုံကြောဖိမိခဲ့သော နေရာတွင် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
• ထိခိုက်ခဲ့သော အာရုံကြောမှ ထိန်းချုပ်ထားသော ကြွက်သားများ အားနည်းသွားခြင်း၊ ၎င်းဟာ ခဏတာ သို့မဟုတ် အမြဲတမ်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
• ခါးရိုးဟန်ချက်မညီခြင်း သို့မဟုတ် မတည်ငြိမ်ခြင်း၊ ၎င်းဟာ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် ခါးရိုးမတည်မငြိမ်ဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် ဟန်ချက်မညီခြင်းမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
• နာကျင်မှု သို့မဟုတ် နာကျင်မှုနဲ့ ဆက်စပ်သော ပြဿနာများ ပြန်ဖြစ်လာနိုင်ခြေ ရှိခြင်း

ခွဲစိတ်မှုမှ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ မဖြစ်အောင် ဆရာဝန်များဟာ ခွဲစိတ်မှုမတိုင်ခင် လူနာကို သေချာစစ်ဆေးရပါတယ်။ ၎င်းတွင် လူနာရဲ့ ဆေးမှတ်တမ်းကို စစ်ဆေးခြင်း၊ ကိုယ်လက်စစ်ဆေးမှု အသေးစိတ်လုပ်ခြင်း၊ ခါးရိုးနဲ့ အာရုံကြောအခြေအနေကို ဆန်းစစ်ဖို့ MRI သို့မဟုတ် CT scan ကဲ့သို့ ရောဂါရှာဖွေရေးဓာတ်ပုံများ အသုံးပြုခြင်းများ ပါဝင်ပါတယ်။ ဤအကဲဖြတ်မှုအပေါ် မူတည်ပြီး လူနာနဲ့ အသင့်တော်ဆုံး ခွဲစိတ်နည်းကို ရွေးချယ်နိုင်ပါတယ်။ ခေတ်မီ ခွဲစိတ်နည်းပညာနဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနည်းပညာများကို အသုံးပြုပြီး အာရုံကြောများနဲ့ တခြားအရေးကြီးသော တစ်ရှူးများ ထိခိုက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချ၍ တိကျမှုကို တိုးမြှင့်နိုင်ပါတယ်။ ပြဿနာများ ထပ်မဖြစ်အောင် ပြန်လည်သက်သာရန်၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရန်နဲ့ ရှောင်ရှားရမယ့် လှုပ်ရှားမှုများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လမ်းညွှန်ချက်များ ပေးပါတယ်။

• ကျောရိုးခွဲစိတ်မှုခံယူပြီးနောက်ပိုင်း ပြန်လည်သက်သာလာစေရန်အတွက် ကာယကုထုံး ဟာ အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါဟာ နာကျင်မှုလျှော့ချရန်၊ ကြွက်သားများကို သန်မာလာစေရန်၊ ခန္ဓာကိုယ်လှုပ်ရှားမှု ပိုမိုပျော့ပြောင်းလွယ်ကူစေရန်နဲ့ ကျောရိုးရဲ့ လှုပ်ရှားမှုနဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအထူးကုဆရာဝန်မှ လူနာရဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာအခြေအနေ၊ ကြွက်သားခွန်အား၊ ပျော့ပြောင်းမှုနဲ့ လှုပ်ရှားနိုင်စွမ်းများကို အကဲဖြတ်ပြီးမှ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကုထုံးကို စတင်ပါတယ်။ ဒီကုထုံးများထဲတွင် -
• သွေးလည်ပတ်မှုကောင်းစေရန်နဲ့ ရောင်ရမ်းမှုလျှော့ချရန်အတွက် ပေါ့ပေါ့ပါးပါးလေ့ကျင့်ခန်းများ
• ပေါ့ပေါ့ပါးပါးလမ်းလျှောက်ခြင်းနဲ့ ခြေထောက်အကြောလျှော့ခြင်းကဲ့သို့ ခန္ဓာကိုယ်ကို သက်ရောက်မှုနည်းသော လှုပ်ရှားမှုများ
• ခါး၊ ဝမ်းဗိုက်နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အလယ်ပိုင်းကြွက်သားများကို သန်မာစေသော လေ့ကျင့်ခန်းများ
• ကိုယ်ခန္ဓာပျော့ပြောင်းမှုကောင်းစေပြီး တစ်သျှူးများကပ်တွယ်မှု လျှော့ချဖို့အတွက် အကြောလျှော့ လေ့ကျင့်ခန်းများ
• ခန္ဓာကိုယ်ဟန်ချက်ညီမှုနဲ့ တည်ငြိမ်မှု ကောင်းမွန်လာစေရန် ဟန်ချက်ညီအောင်ထိန်းခြင်းနဲ့ လှုပ်ရှားမှုဆိုင်ရာ လေ့ကျင့်မှုများ ပါဝင်ပါတယ်။
• ဆစ်မီတဝေ့ဆေးရုံတွင် အာရုံကြောဖိမိသော ခါးရိုးဆစ်ကျွံ့ခြင်းဝေဒနာ ခံစားနေရသောလူနာများကို အထူးကုဆရာဝန်များအဖွဲ့မှ ပူးပေါင်းပြီး စနစ်တကျ စောင့်ရှောက်ပေးပါတယ်။ ကုသမှုနဲ့ ခွဲစိတ်မှုနှစ်ခုလုံးကို အထူးပြုတဲ့ ကျောရိုးနဲ့ အရိုးခွဲစိတ်အထူးကုဆရာဝန်များအပြင် ခွဲစိတ်မှုအပြီး ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုတွင် ကျွမ်းကျင်သော ပြန်လည်ထူထောင်ရေးဆရာဝန်များအဖွဲ့လည်း ရှိပါတယ်။ ဆေးရုံတွင် ခေတ်မီဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကိရိယာများ တပ်ဆင်ထားပါတယ်။ ၎င်းတွင် Hydrotherapy pool (ရေအားကုထုံး ရေကန်) လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဤရေကန်တွင် ရေရဲ့ကုသနိုင်စွမ်းကို အသုံးပြုပြီး ပြန်လည်သက်သာရန် ကူညီပေးပါတယ်။ ရေရဲ့ တွန်းအားဟာ အဆစ်များနဲ့ အရိုးများအပေါ် ဝန်ပိမှုလျှော့ချပေးသောကြောင့် လှုပ်ရှားမှု ပိုမိုလွယ်ကူပြီး နာကျင်မှုနည်းစေပါတယ်။ ရေရဲ့ ပျစ်ချွဲမှုကလည်း ကြွက်သားတွေကို သန်မာစေဖို့အတွက် တွန်းအားတစ်ခုဖြစ်စေပါတယ်။ ဤကဲ့သို့ ပြည့်စုံကောင်းမွန်သောစောင့်ရှောက်မှုများမှတဆင့် လူနာများဟာ ခွဲစိတ်မှုနဲ့ ကုသမှုခံယူပြီးနောက်တွင် နာကျင်မှု သက်သာပျောက်ကင်းသွားပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်သော ဘဝကို ရရှိနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း ယုံကြည်စိတ်ချနိုင်ပါတယ်။