သားသားမီးမီးတို့ ရူရူးအင်အင်း အလေ့အကျင့်

Potty Training လို့ ခေါ်ဝေါ်ကြတဲ့ ကလေးငယ်များရူရူးအင်အင်းကိစ္စကို ကိုယ်တိုင်ပြုလုပ်နိုင်ရန် လေ့ကျင့်ပေးခြင်း ဟာ မိသားစုတစ်စုချင်းစီအလိုက် အတွေ့အကြုံမတူညီကြပါဘူး။ တချို့ကလေးတွေအတွက် ဒါဟာ အရမ်းကိုလွယ်ကူစွာနဲ့ လုပ်နိုင်ပေမယ့် တချို့အတွက် ခက်ခက်ခဲခဲကိုကြိုးစားရတဲ့ အရာတစ်ခု ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ မိမိတို့ရဲ့ ရင်သွေးငယ်များအတွက် ရူရူးအင်အင်းကိုယ်တိုင်ပြုလုပ်နိုင်ရန် အလေ့အကျင့် ကို စတင်မယ့် မိဘများအနေနဲ့ အောင်မြင်သော နည်းလမ်းများဖြစ်ရုံမက စိတ်ဖိစီးကင်းစေမယ့် နည်းလမ်းကောင်းများ ကို ဆစ်မီတဝေ့ဆေးရုံကနေ လှိုက်လှဲစွာနဲ့ ကူညီမျှဝေပေးချင်ပါတယ်။

အိမ်သာသွားတတ်တဲ့အလေ့အကျင့် ကို ဘယ်အချိန်မှာ စလုပ်ရမလဲဆိုတဲ့အချက်ဟာ မိဘတွေ ရွေးချယ်မယ့် နည်းလမ်းလိုပဲ အရမ်းအရေးကြီးပါတယ်။ တချို့မိဘများဟာ ကလေးငယ်များရဲ့ Diaper အသုံးပြုမှုကို စောစောစီးစီး ရပ်လိုက်ပြီး အိမ်သာမှာ ထိုင်ပြီး ဆီးသွား ဝမ်းသွား လုပ်စေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်းမှာ ကလေးငယ်ဟာ သူ့ကိုယ်သူ မထိန်းနိုင်သလို အိမ်သာခွက်က သူတို့အတွက် အရမ်းကြီးနေတာမျိုးဖြစ်တတ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ မိဘများအနေနဲ့ လေ့ကျင့်မှုကို စောလွန်းတဲ့အချိန်မှာ ကလေးငယ် အနေနဲ့ စိုရိမ်ပူပန်မှုတွေများကာ အိမ်သာအသုံးပြုရမှာကို ကြောက်ရွံ့လာပြီး ဝမ်းချုပ်ခြင်းနဲ့ ရေရှည်ဖျားနာခြင်းများကို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ မိဘများအနေနဲ့ တစ်ခု သတိပြုရမှာက ကိုယ့် ကလေးကို ဖိအားမပေးမိစေဖို့ပါပဲ။ ကလေးငယ် များရဲ့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုဟာ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် မတူကြပါဘူး။ တကယ်လို့ ကလေးငယ်များ အဆင်သင့်မဖြစ်သေးခင်မှာ အိမ်သာသွားတတ်တဲ့အလေ့အကျင့် ကို စ လုပ်မယ်ဆိုရင် မျှော်မှန်းထားတဲ့ အောင်မြင်မှုရလဒ်ကို ရရှိဖို့ ပိုမိုခက်ခဲပါတယ်။

တိကျတဲ့ သတ်မှတ်ချက်ရယ်လို့ မရှိပေမယ့်လည်း အသက်(၂)နှစ်ခွဲလောက်မှာ စတင်သင့်ပါတယ်။ ကလေးငယ်များမှာ အောက်ဖော်ပြပါ အပြုအမူတွေ စတင် မြင်တွေ့ရပြီဆိုရင် အိမ်သာသွားတတ်တဲ့အလေ့အကျင့် စတင်ဖို့ အဆင်သင့်ပဲဆိုတာကို သဘောပေါက်ထားရပါမယ်။

• ကလေးငယ်များဟာ အိမ်သာ၊ အိမ်သာခွက် (သို့) အတွင်းခံဘောင်းဘီ ဝတ်ရတာကို စိတ်ဝင်စားမှု ပြလာခြင်း။ အိမ်သာသွားချင်တဲ့အခါမှာ ၎င်းတို့ ကိုယ်တိုင် Diaper များကို ချွတ်လာခြင်း။
• “ သားသား/မီးမီး ရှူရှူးပေါက်ချင်လား ”   “ သားသား/မီးမီး အိမ်သာသွား ချင်လား ” စတဲ့ အခြေခံမေးခွန်းများကို နားလည်ပြီး တုန့်ပြန်မှုရှိခြင်း။
• အိမ်သာသွားချင်ပြီဆိုတာကို စကားလုံး(သို့) အမူအရာနဲ့ ကိုယ့်ထက်ကြီး တဲ့ သူတွေကို အသိပေးနိုင်ခြင်း။
• ကလေးငယ်အနေနဲ့ ဘေးကင်းစွာနဲ့ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်နိုင်ခြင်း။

Potty Training စတင်မယ်ဆိုရင် ကလေးငယ်များဘက်က အဆင်သင့်ဖြစ် ဖို့သာမက မိဘများအနေနဲ့လည်း ပိုမိုလွယ်ကူအဆင်ပြေအောင် လုပ်ဆောင် နိုင်မယ့် အချက်များကို လေ့လာပြင်ဆင်ထားဖို့လိုပါတယ်။

အောက်ဖော်ပြထားတဲ့အချက်များဟာ မိဘများအတွက်ရော ကလေးများ အတွက်ပါ အသုံးဝင်နိုင်တဲ့ အချက်များဖြစ်ပါတယ်။

• အိမ်သာခွက်(Potty) - လူကြီးတွေ ထိုင်တဲ့ ပုံမှန် အိမ်သာခွက်နဲ့ မထိုင်ခင် အချိန်မှာ ကလေးငယ်များအတွက် သင့်တော်တဲ့ အိမ်သာခွက်အသေးနဲ့ အရင်ဆုံး ထိုင်ခိုင်းသင့်ပါတယ်။ ဒီလိုအိမ်သာခွက်များဟာ အရွယ်အစား မျိုးစုံ အရောင်မျိုးစုံ ရှိပါတယ်။ အိမ်သာခွက်မှာထိုင်ရာမှာ ပိုမိုစိတ်ဝင်စားမှု ရှိစေဖို့နဲ့ အဆင်ပြေစေဖို့ ကလေးငယ်များကြိုက်တဲ့ တစ်ခုကို ရွေးချယ်ခွင့် ပြုတာပိုကောင်းပါတယ်။
• ဖြည်းဖြည်းခြင်း လှမ်းတဲ့ခြေလှမ်းများဟာ ကလေးငယ်များအတွက် လူကြီးတွေ ထိုင်တဲ့ အိမ်သာခွက်မှာထိုင်နိုင်ဖို့ပံ့ပိုးပေးနိုင်သလို နဲ့ ထိုင်နေချိန်မှာ ခြေထောက်များကို အထောက်အကူပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။
• အိမ်သာခွက်ပေါ်ထိုင်နိုင်ဖို့အထောက်အကူပြုတဲ့ Toilet Training Seat အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် လူကြီးသုံးတဲ့ အိမ်သာမှာ ပိုမိုသက်သောင့်သက်သာ ဖြစ်စွာနဲ့ထိုင်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

အရေးအကြီးဆုံး (၂)ချက်ကတော့ အသက်ရှူနည်းလမ်း နဲ့ ထိုင်ပုံနည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။

ကလေးငယ်အနေနဲ့ အိမ်သာအသုံးပြုနေချိန်မှာ အသက်ကို ဘယ်လိုရှူရမယ် ဆိုတာကို မိဘများအနေနဲ့ သင်ကြားပြသပေးသင့်ပါတယ်။ ကလေးငယ်အနေနဲ့ ဗိုက်ပေါ်မှာလက်ကိုတင်ပြီး ဗိုက်ဖောင်းလာတဲ့အထိ လေကို အပြည့်အဝ ရှူသွင်း ကာ ခဏ ထိန်းထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်သာမှာထိုင်နေတဲ့အချိန်မှာ ကလေးငယ်ရဲ့ ဒူးနှစ်ဖက်စလုံးဟာ သူ့ရဲ့ တင်ပါးထက် ပိုမြင့်တဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေရပါမယ်။ ကလေးငယ်အနေနဲ့ ရှူသွင်းထားတဲ့လေများကို ပြန်လည် ရှူထုတ် ချိန်မှာ အိမ်သာကို အလွယ်တကူသွားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ကလေးငယ်အနေနဲ့ အိမ်သာခွက်ပေါ်ထိုင်တဲ့အခါမှာ ခြေထောက်နှစ်ဖက်ကို အောက်ကြမ်းပြင်(သို့) အထောက်အကူပြု ခုံ ပေါ်မှာ မြဲမြံစွာထားရမှာ ဖြစ်ပြီး သူတို့အရွယ်နဲ့ ကိုက်ညီအောင် လုပ်ထားတဲ့ အိမ်သာခွက်မှာ တည့်မတ် အောင် ထိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်နေစဉ်အချိန်မှာ ကလေးများရဲ့ ဒူးနှစ်ဖက်ဟာ တင်ပါး ထက်မြင့်နေရမှာဖြစ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကို ရှေ့ဘက် အနည်းငယ် ကိုင်းနေတဲ့ အနေအထားမှာ ထိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ကိုင်စရာ တစ်ခုခုရှိမယ်ဆိုရင်တော့ ကလေးငယ်ကို ယုံကြည်မှုအပြည့်နဲ့ အိမ်သာခွက်ပေါ်မှာ ထိုင်န်ိုင်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုနည်းလမ်းနဲ့ ထိုင်မယ်ဆိုရင် ကလေးငယ်ရဲ့ စအို နဲ့ အူမကြီး ဟာ တိုက်ရိုက်တစ်တန်းတည်းဖြစ်ပြီး ဝမ်းသွားရာမှာ ပိုမိုလွယ်ကူအဆင်ပြေစေ မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးငယ်ရဲ့ခြေထောက်ဟာ အောက်ကြမ်းပြင်ကို မထိဘဲ တွဲလွဲကျနေမယ်ဆိုရင် ခြေထောက်တင်ဖို့ တစ်ခုခု ထားသင့်ပါတယ်။

Potty Traininng ဟာ (၂)ရက်-(၃)ရက်လောက် လုပ်ရုံနဲ့ ပြီးမသွားပါဘူး။ အောင်မြင်တဲ့ ရလဒ်ထွက်တဲ့အထိ (၁)လ ကနေ (၃) လလောက် အချိန်ယူရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေ (၆) လ လောက်အထိ အချိန်ယူရတာမျိုး ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိဘများအနေနဲ့ ကလေးငယ်များကို ဖိအားပေးတာကို ရှောင်ရှားပြီး စိတ်ရှည်သည်းခံဖို့ လိုပါတယ်။ အဲဒီအစား ကလေးငယ်ကို အားပေးတာမျိုး စိတ်ဓာတ်ခွန်အားမြှင့်တင်ပေးတာမျိုး ချီးမွမ်းတာမျိုး လုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။ အိမ်သာ အသုံးပြုနေတဲ့အချိန်မှာ ကလေးငယ်အနေနဲ့ ပျော်ရွှင်ကျေနပ်နေတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်ရပါမယ်။ ဒါဟာ သဘာဝဖြစ်စဉ် တစ်ခုဖြစ်တာကြောင့် စိတ်ဖိစီးမှုများတဲ့ လေ့ကျင့်မှုတစ်ခုလို မဖြစ်သင့်ပါဘူး။

ကလေးငယ်များကို အသက်ရှူနည်းလမ်းနဲ့ ထိုင်ပုံထိုင်နည်းကို မှန်ကန်စွာ လေ့ကျင့်သင်ကြားတာအပြင် မိဘများအနေနဲ့ အောက်ဖော်ပြပါ အချက်များကို လည်း သတိထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။

• Potty Training လုပ်ဆောင်နေတဲ့အချိန်မှာ ကစားစရာ(သို့) ပုံပြင်စာအုပ် အသုံးပြုတာကို အားမပေးပါဘူး။ ဒီ အလေ့အကျင့်ဟာ အာရုံစူးစိုက်ဖို့ လိုတာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ ကစားစရာ(သို့) စာအုပ် နဲ့ အာရုံ ပြောင်းမယ်ဆိုရင် ကလေးငယ်အတွက် အိမ်သာခွက်မှာ အချိန်ကြာရှည်စွာ ထိုင်ခြင်း(သို့) အချိန်ကြာရှည်စွာအားစိုက်ထုတ်ရခြင်း ကိုဖြစ်စေကာ လိပ်ခေါင်းနဲ့ တခြား နောက်ဆက်တွဲရောဂါတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
• ကလေးငယ်ကို ရှင်းလင်းပြတ်သားပြီး စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ ပုံစံနဲ့ ရှင်းပြရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးငယ်ကို အိမ်သာခွက်၊ အိမ်သာ၊ ရေချိုးခန်း စတာတွေနဲ့ ရင်းနှီးနေအောင် လုပ်ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။
• တကယ်လို့ ကလေးငယ်က ကြောက်ရွံ့နေတယ်ဆိုရင် မိဘများအနေနဲ့ အိမ်သာမှာ နမူနာထိုင်ပြပြီး ရေဆွဲချပြရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ ကလေးငယ်အနေနဲ့ အိမ်သာဆိုတာ ကြောက်ဖို့မလိုဘူးဆိုတာကို မြင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
• ကလေးငယ်တစ်ယောက်ဟာ တစ်ပတ်မှာ အနည်းဆုံး (၃)ကြိမ်လောက် တော့ ဝမ်းသွားသင့်ပါတယ်။ မိဘများအနေနဲ့ ဝမ်းနှုတ်ဆေး အဆောတလျင် တိုက်တာမျိုးမလုပ်သင့်ပါဘူး။ ဒီလိုလုပ်ရင် ဝမ်းချုပ်တာပိုဆိုးပြီး ကလေးငယ်ဟာ အိမ်သာတက်ရမှာကိုတောင် ကြောက်နေပါလိမ့်မယ်။
• မိဘများအနေနဲ့ ကလေးငယ်ရဲ့ ဗိုက်ညာဘက်အောက်ကနေ ချက်အပေါ် ထိဆွဲကာ ဘယ်ဘက်အောက်အထိ ဆွဲချကာ နှိပ်နယ်ပေးခြင်းအားဖြင့် ဝမ်းသွားအောင် ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။

• ကလေးငယ်ကို လိမ္မော်သီးဖျော်ရည်၊ ဇီးဖျော်ရည်၊ နို့ စတာတွေ တိုက်ပေး ခြင်းအားဖြင့် ဝမ်းချုပ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ကလေးတစ်ယောက် ဟာ အသီး၊ အမျှင်ဓာတ်ပါတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက် အပါအဝင် သင့်တင့်မျှတ တဲ့ စားသောက်မှုပုံစံနဲ့ တစ်နေ့ကို (၃)နပ် စားသင့်ပါ တယ်။

• မိဘများအနေနဲ့ ကိုယ့်ကလေးရဲ့ ကျန်းမာရေးကို အမြဲတမ်း သတိပြုနေရ မှာဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ ကိုယ့် ကလေးဟာ ဝမ်းသွားနေစဉ်သွေးပါတာ မျိုး၊ Potty Training လုပ်ရတာခက်ခဲနေတာမျိုး၊ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ လက္ခဏာ ပြတာမျိုး ရှိတယ်ဆိုရင် ဆရာဝန်နဲ့ ချက်ချင်းဆွေးနွေးတိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။

အရေးအကြီးဆုံးကတော့ မိဘများအနေနဲ့ Potty Training ကို အကောင်းမြင် တဲ့စိတ်နဲ့ ချဉ်းကပ်လုပ်ဆောင်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးကို ဖိအားပေးတာ ဆူတာ အပြစ်ပေးတာမျိုး လုံးဝမလုပ်ပါနဲ့။ Potty Training ဟာ မိဘများနဲ့ ကလေးငယ်များအတွက် ကျေနပ်ပျော်ရွှင်စရာကောင်းတဲ့ အတွေ့အကြုံပဲဖြစ်ပါတယ်။