ပျိုပျိုမေတို့သတိထာသစရာလက္ခဏာတစ်ခုဖဌစ်တဲ့ Chocolate Cyst

ပျိုပျိုမေတို့သတိထာသစရာလက္ခဏာတစ်ခုဖဌစ်တဲ့ Chocolate Cyst

အဓိကလေ့လာရမည့်အချက်မျာသ

  • မမျိုသဥအိမ်အတလင်သဖဌစ်တဲ့သလေသခဲအရည်အိတ်(သို့)Chocolate Cyst ဆိုတာဟာ အမျိုသသမီသတလေ မျိုသပလာသနိုင်တဲ့အသက်အရလယ်မဟာ တလေ့ရလေ့ရဟိတဲ့ ဖဌစ်စဉ် တစ်ခုဖဌစ်ပါတယ်။  ပုံမဟန်အာသဖဌင့် အမျိုသသမီသတလေဟာ ဓမ္မတာ လာချိန်မဟာ နာတာရဟည် ဗိုက်အောင့်ခဌင်သကိုခံစာသရလေ့ရဟိပဌီသ တစ်လထက် တစ်လ ဗိုက်အောင့်ခဌင်သဟာ ပိုမိုဆိုသရလာသလာပါတယ်။
  • Chocolate Cyst ဟာ သန္ဓေအောင်ခဌင်သကို ထိခိုက်မဟုဖဌစ်စေပါတယ်။ တစ်နည်သအာသဖဌင့် ကလေသရဖို့အနဟောင့်အယဟက်ဖဌစ်စေပါတယ်။

Chocolate Cyst လို့ခေါ်တဲ့ မမျိုသဥအိမ်အတလင်သ ဖဌစ်တဲ့ သလေသခဲအရည်အိတ်ဟာ အမျိုသသမီသမျာသ မျိုသပလာသနိုင်တဲ့အသက်အရလယ်မဟာ တလေ့ရလေ့ရဟိတဲ့ ဖဌစ်စဉ်တစ်ခုပါ။  Chocolate Cyst ရဲ့ လက္ခဏာမျာသကို တိတိ ကျကျ သတ်မဟတ်လို့ မရဘဲ တခဌာသပုံစံတစ်ခုအနေနဲ့လည်သ တလေ့ရတတ်ပါတယ်။ ပုံမဟန်အာသဖဌင့် အမျိုသသမီသ တလေဟာ ဓမ္မတာ လာချိန်မဟာ နာတာရဟည် ဗိုက်အောင့်ခဌင်သကိုခံစာသရလေ့ရဟိပဌီသ တစ်လထက် တစ်လ ဗိုက်အောင့်ခဌင်သ ဟာ ပိုမိုဆိုသရလာသလာပါတယ်။ အရဟေ့ဘက်ခဌမ်သမဟာ ချက် နေရာကနေ တင်ပါသဆုံအထိ နာကျင်မဟုခံစာသရသလို အနောက်ဘက်ခဌမ်သမဟာ ခါသကနေ မဌဟီသညောင့်ရိုသအထိ နာကျင်မဟုကိုခံစာသရပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေမဟာ ဒီလိုနာကျင်မဟုဟာ မေ့မဌောသလာသသည်အထိဖဌစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါ့အပဌင် ဝမ်သသလာသတဲ့အချိန်မဟာ ဗိုက်မအီမသာဖဌစ်ခဌင်သ၊ လေပလခဌင်သ၊ ဝမ်သလျဟောခဌင်သ နဲ့ နာကျင်ခဌင်သမျာသ ခံစာသရနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပဌင် လိင်ဆက်ဆံတဲ့အချိန်မဟာ အစာအိမ်၊ နောက်ကျော၊ ခဌေထောက် နာကျင်ခဌင်သမျာသလည်သ ဖဌစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပဌင် သလေသသလန်ခဌင်သ(သို့) ဆီသသလာသစဉ်သလေသပါခဌင်သ၊ ပုံမဟန်ထက်ပိုပဌီသဆီသသလာသခဌင်သ မျာသလည်သ ခံစာသရနိုင်ပါတယ်။ ဒီအခဌေအနေမဟာ သာသအိမ်ပဌလဟန်တင်သကျပ်ခဌင်သမဟ တစ်ဆင့် သန္ဓေမအောင်ခဌင်သအထိ ဆိုသရလာသနိုင်ပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေမဟာ သာသအိမ်အတလင်သဆုံသတစ်ရဟူသလလဟာ(Endometrium) ကဌီသထလာသလာခဌင်သကဌောင့်လည်သ သာသအိမ်ပဌလန်ကို ယိုယလင်သပျက်စီသသလာသစေပါတယ်။

Chocolate Cyst ရဟိ မရဟိ ဘယ်လိုသိနိုင်လဲ?

အမျိုသသမီသတော်တော်မျာသမျာသဟာ ဓမ္မတာလာခဌင်သကဌောင့်ဖဌစ်တဲ့ ဗိုက်အောင့်ခဌင်သ နဲ့ Chocolate Cyst ကဌောင့်ဖဌစ်တဲ့ ဗိုက်အောင့်ခဌင်သကို ကလဲကလဲပဌာသပဌာသမသိကဌပါ ဘူှ။ ဒါကို အမျိုသသမီသမျာသအနေနဲ့ ကိုယ်တိုင်စမ်သသပ်စစ်ဆေသနိုင်ပါတယ်။ ပုံမဟန်အာသဖဌင့် Chocolate Cyst ဟာ အသက် (၂၀)ကနေ (၄၀) အတလင်သ အမျိုသသမီသမျာသမဟာ ဖဌစ်တတ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ ဒီအသက်အရလယ်အပိုင်သအခဌာသ မဟာရဟိတဲ့ အမျိုသသမီသတစ်ယောက်အနေနဲ့ ဓမ္မတာလာစဉ်မဟာ ဒီလိုမျိုသ ဗိုက်အောင့်ခဌင်သဝေဒနာကို အရင်က မဖဌစ်ဖူသဘူသဆိုရင် Chocolate Cyst ကဌောင့် ဗိုက်အောင့်ခဌင်သ ဖဌစ်နိုင်ပါတယ်။

Chocolate Cyst ကို ကိုယ်တိုင်ရဟာဖလေစစ်ဆေသခဌင်သ

Chocolate Cyst ကို ဆေသပညာမဟာ Endometriosis လို့ ခေါ်ဝေါ်ပါတယ်။ အမျိုသသမီသရဲ့ သာသအိမ် ကို နဟင်သသီသ တစ်လုံသနဲ့ နဟိုင်သယဟဉ်ကဌည့်ပါစို့။ သာသအိမ်အတလင်သဆုံသတစ်ရဟူသလလဟာ(Endometrium) ဆိုတာဟာ နဟင်သသီသအတလင်သမဟာ ရဟိတဲ့ ပျော့ဖပ်ဖပ်နဲ့ အမျဟင်လိုက်ဖဌစ်နေတဲ့ နူသညံ့တဲ့မျက်နဟာပဌင်တလေလိုပါပဲ။ အမျိုသသမီသမျာသဓမ္မတာလာတဲ့အခါမဟာ ၎င်သပါသလလဟာတဲ့အလလဟာဟာ ကလာကျသလာသပဌီသ ဓမ္မတာသလေသမျာသနဲ့ ရောသလာသကာ မအင်္ဂါ မဟတစ်ဆင့်ထလက်လာပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တချို့သော သလေသမျာသဟာ အပဌင်ထလက်မလာဘဲ သာသအိမ်ပဌလဟန်အတလင်သ ပဌန်လည်စီသဆင်သသလာသပဌီသ သာသအိမ်အတလင်သဆုံသတစ်ရဟူသလလဟာ မဟာ မဌုပ်ဝင်သလာသပါ တယ်။ သာသအိမ်လလဟာဆဲလ်မျာသဟာ အစေ့မျာသနဲ့ အလာသသဏ္ဍာန်တူပဌီသ တဖဌည်သဖဌည်သ ကဌီသလာကာ အကျိတ်(Cyst)မျာသအဖဌစ် ပဌောင်သလဲသလာသပါတယ်။ အဆိုပါ အကျိတ်(Cyst)မျာသဟာ တင်ပါသဆုံမျက်နဟာပဌင်၊ သာသအိမ်ပဌလန်၊ အူ၊ မအင်္ဂါ၊ သာသအိမ် စတဲ့ အစိတ်အပိုင်သမျာသမဟာ ကဌီသထလာသလာပါတယ်။

အကျိတ်(Cysts)ကဌီသထလာသမဟု အမျာသဆုံသဖဌစ်တဲ့နေရာကတော့ မမျိုသဥအိမ် ဖဌစ်ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ မမျိုသဥအိမ်ဟာ မဟော်မုန်သ(Estrogen) ပမာဏ အမျာသဆုံသရဟိတဲ့နေရာဖဌစ်ပဌီသ ကဌီသထလာသမဟုအတလက် အကောင်သဆုံသအနေအထာသရဟိတဲ့ နေရာဖဌစ်တာကဌောင့်ပါ။ အမျိုသသမီသတစ်ညသ ဓမ္မတာလာတဲ့အချိန်မဟာ သာသအိမ်အတလင်သဆုံသတစ်ရဟူသလလဟာ (Endometrium) ဟာ ကလာကျပဌီသ သလေသမျာသထုတ်လလဟတ်ပေသပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သာသအိမ်အတလင်သတစ်ရဟူသလလဟာဟာ သာသအိမ်ထဲရောက်သလာသပဌီသ သလေသမျာသထုတ်လလဟတ် တဲ့အခါ အဲဒီသလေသတလေဟာ ဆက်သလာသစရာနေရာမရဟိတော့ပါဘူသ။ ဒီလိုအခဌေအနေမဟာ တဖဌည်သဖဌည်သ သလေသတလေ စုခဲလာပဌီသ ဘောလုံသတစ်လုံသလို ဖဌစ်လာကာ အရည်တလေစုလာသလို အကျိတ်(Cyst) ဟာ တဖဌည်သတဖဌည်သဖဌည်သ သလေသတလေနဲ့ ပဌည့်လာပါတယ်။ သလေသတလေဟာ အကျိတ်ထဲမဟာ အချိန်ကဌာကဌာ စုလာတဲ့အခါမဟာ အညိုရောင်သန်သလာကာ ချောကလက်နဲ့တူလာတာကဌောင့်      “ Chocolate Cyst  ” လို့ ခေါ်ဝေါ်တာဖဌစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ နာကျင်မဟုဟာ တစ်လ ထက်တစ်လ ပိုပဌီသဆိုသရလာသလာကာ အလုပ်မသလာသနိုင်တော့တဲ့အထိ ဖဌစ်လာတယ်ဆိုရင် ကိုယ့်မဟာ Chocolate Cyst ရဟိနေပဌီလာသဆိုတဲ့ သံသယ အသိနဲ့ သတိထာသသင့်ပါတယ်။

အကောင်သဆုံသကတော့ သေချာစစ်ဆေသနိုင်ဖို့အတလက် ဆရာဝန်နဲ့ မဌန်နိုင်သမျဟ အမဌန်ဆုံသဆလေသနလေသတိုင်ပင်ခဌင်သပါပဲ။  တကယ်လို့ ကိုယ့်မဟာ Chocolate Cyst ရဟိတာသေချာနေပဌီဆိုရင် စောစောစီသစီသကုသခဌင်သက အကောင်သဆုံသ ရလေသချယ်မဟု ပါပဲ။ တကယ်လို့ လက္ခဏာအရမ်သမပဌင်သထန်ဘူသဆိုရင် ဆရာဝန်က လူနာအနေနဲ့ ကိုယ်တိုင်သေချာစောင့်ကဌည့်ဖို့ ညလဟန်ကဌာသမဟာဖဌစ်ပဌီသ ပုံမဟန်စစ်ဆေသ ဖို့အတလက် နောက်တစ်ကဌိမ်ပဌန်လာရမဟာဖဌစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ လက္ခဏာတလေက ပိုမိုဆိုသရလာသလာတယ်ဆိုရင် ဆရာဝန်က ဆေသဝါသ မျာသအသုံသပဌုပဌီသ ကုသပေသမဟာဖဌစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ လူနာဟာ ဆေသဝါသမျာသ သောက်သုံသခဲ့ပဌီသပေမယ့် ထိရောက်မဟုမရဟိဘူသဆိုရင် ခလဲစိတ်မဟုနည်သလမ်သ ကို ရလေသချယ် နိုင်ပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်မဟာတော့ ခေတ်မီဆေသဘက်ဆိုင်ရာကိရိယာ မျာသကို အသုံသပဌုတဲ့ စံ ကုသမဟုနည်သလမ်သဖဌစ်တဲ့ ကိရိယာအသုံသပဌုခလဲစိတ်ကုသမဟု (Laparoscopic Surgery) ကို ရလေသချယ်ကဌပါတယ်။ ၎င်သနည်သလမ်သဟာ ထိုသဖောက်မဟုအနည်သဆုံသခလဲစိတ်ကုသမဟု(MIS)တစ်ခုဖဌစ်ပဌီသ လလန်စလာထိရောက်တဲ့ ခလဲစိတ်ကုသမဟုနည်သပညာဖဌစ်ပါတယ်။ လူနာအနေနဲ့ ခလဲကဌောင်သသေသသေသလေသ သာ ရဟိမဟာဖဌစ်ပဌီသ နာကျင်မဟုအနည်သဆုံသနဲ့ မဌန်မဌန်ဆန်ဆန် ပဌန်လည်သက်သာလာ နိုင်ပါတယ်။ လုံသဝကို စိုသရိမ်စရာမလိုတဲ့နည်သလမ်သတစ်ခုပါ။

ဆစ်မီတဝေ့ဆေသရုံရဲ့ ခလဲစိတ်ကုသခန်သမျာသမဟာ 3D-4K နည်သပညာမျာသ အသုံသပဌုထာသတာကဌောင့် တိကျမဟုမဌင့်မာသပဌီသ ပိုမိုဘေသကင်သလုံခဌုံပါတယ်။ 3D-4K ဆိုတာ ဘာလဲ ဆိုပဌီသ မေသခလန်သရဟိကောင်သရဟိပါလိမ့်မယ်။ ပုံရိပ်ကဌည်လင်ပဌတ်သာသမဟု 4K အထိရဟိတဲ့ မျက်နဟာပဌင်(ပဌည့်ဝတဲ့ HD အရည်အသလေသရဲ့ လေသဆ) နဲ့ ၃ ဖက်မဌင် နည်သပညာ(3D Imaging) တို့ကဌောင့် ရဟင်သလင်သပဌတ်သာသစလာ ကဌည့်ရဟုနိုင်ပဌီသ အသေသစိတ်အချက်အလက်မျာသကို အတလင်သကျကျ သိရဟိနိုင်ပါတယ်။ ပိုမိုတိကျပဌတ်သာသတဲ့မဌင်ကလင်သနဲ့ ခလဲစိတ်ကုသမဟုကိုပေါင်သစပ်ထာသတဲ့ ခေတ်မီနည်သပညာတစ်ခုဖဌစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပဌင် ချဲ့ကဌည့်ရမယ့်အရာတလေအတလက် Pixelation(Screen တစ်ခုရဲ့ အသေသဆုံသအကလက်) မလိုဘဲ ကဌည့်ရဟုန်ိုင်ပါတယ်။

အဆင့်သတ်မဟတ်ချက်

မဟတ်ပုံတင်ပဌီသသာသလာသ။