การทดสอบสมรรถภาพร่างกายด้วย VO2 Max เพื่อชีวิตที่ยืนยาวอย่างมีคุณภาพ (Longevity)
การตรวจ VO₂ Max (Maximal Oxygen Consumption) หรือบางครั้งเรียกว่า การวัดความสามารถในการใช้ออกซิเจนสูงสุด เป็นการประเมินสมรรถภาพของระบบหัวใจ ปอด และกล้ามเนื้อร่วมกัน
VO₂ Max จึงไม่ใช่เพียงค่าตัวเลขของนักกีฬาเท่านั้น แต่คือดัชนีสำคัญที่สะท้อนสุขภาพของหัวใจสำหรับทุกคนที่ต้องการมีชีวิตที่ยืนยาว แข็งแรง และเปี่ยมพลัง ซึ่งสะท้อนประสิทธิภาพของการทำงานระหว่างหัวใจ ปอด และระบบเผาผลาญของร่างกาย
การรู้จักค่า VO₂ Max ของตนเอง คือจุดเริ่มต้นของการออกแบบ “ชีวิตที่แข็งแรง” ไม่เพียงยืนยาว แต่เปี่ยมด้วยคุณภาพ
ประโยชน์ของการตรวจ Vo2Max
ด้านสุขภาพ
- บอกสมรรถภาพของหัวใจและปอดได้อย่างชัดเจน เป็นตัวชี้วัดความแข็งแรงของระบบไหลเวียนเลือดและการทำงานของปอด
- ประเมินสุขภาพโดยรวมของร่างกาย ค่า VO₂ Max ที่เหมาะสมสะท้อนความสามารถของร่างกายในการใช้ออกซิเจนอย่างมีประสิทธิภาพ
- เป็นตัวบ่งชี้ความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด ผู้ที่มีค่า VO₂ Max ต่ำกว่ามาตรฐาน มักมีความเสี่ยงสูงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด
- ติดตามภาวะของผู้ป่วยโรคหัวใจหรือปอดเรื้อรัง เช่น ภาวะหัวใจล้มเหลว (Heart Failure), โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) หรือความดันโลหิตสูงในปอด แพทย์สามารถใช้ผลการตรวจเพื่อติดตามประสิทธิภาพการรักษาและความก้าวหน้าของโรคได้อย่างแม่นยำ
- เป็นตัวชี้วัด Health Span หรืออายุสุขภาพ งานวิจัยทางการแพทย์ชี้ชัดว่า ผู้ที่มีค่า VO₂ Max สูง มักมีชีวิตที่ยืนยาวและมีคุณภาพมากกว่า
ด้านการออกกำลังกายและกีฬา
- กำหนดโปรแกรมการฝึกซ้อมอย่างมีประสิทธิภาพ นักกีฬาหรือผู้ที่ออกกำลังกายสม่ำเสมอสามารถใช้ค่า VO₂ Max เพื่อออกแบบโปรแกรมให้เหมาะสมกับสมรรถภาพของตัวเองได้
- ใช้ในการแบ่งโซนการฝึก (Training Zones) เช่น การฝึกแบบ Endurance, Threshold หรือ Interval เพื่อพัฒนาความฟิตอย่างเป็นระบบ
- ติดตามความก้าวหน้าของร่างกาย เมื่อฝึกอย่างถูกต้องและต่อเนื่อง ค่า VO₂ Max จะเพิ่มขึ้น แสดงถึงการปรับตัวและการพัฒนาของสมรรถภาพร่างกาย
- ใช้เปรียบเทียบกับมาตรฐานอายุและเพศ เพื่อประเมินศักยภาพความทนทาน (Endurance Potential) และวางแผนพัฒนาตามเป้าหมายได้อย่างเหมาะสม
ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน
- ใช้ประเมินระดับความฟิตตามช่วงอายุ ผู้ที่มีค่า VO₂ Max สูงกว่าค่าเฉลี่ยของวัยเดียวกัน มักมีความคล่องตัวและพลังงานในชีวิตประจำวันมากกว่า
- สะท้อนคุณภาพชีวิตในเชิงปฏิบัติ เช่น สามารถเดินขึ้นบันได ยกของ หรือทำกิจวัตรต่าง ๆ ได้โดยไม่เหนื่อยง่าย
การตรวจ VO₂ Max ไม่ได้มีประโยชน์เฉพาะกับนักกีฬา แต่ยังช่วยประเมิน สมรรถภาพหัวใจ-ปอด, ความเสี่ยงสุขภาพ, การวางแผนออกกำลังกาย และการติดตามผลการรักษา ได้อีกด้วย
เตรียมตัวก่อนเข้ารับการทดสอบ Vo2 Max
- นอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ อย่างน้อย 8 ชั่วโมงในคืนก่อนเข้ารับการทดสอบ
- หลีกเลี่ยงการออกกำลังกาย อย่างหนักอย่างน้อย 12 ชั่วโมง ก่อนเข้ารับการทดสอบ
- หลีกเลี่ยงการดื่มชา กาแฟ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือสูบบุหรี่ อย่างน้อย 3 ชั่วโมงก่อนเข้ารับการทดสอบ
- หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารมื้อหนัก อย่างน้อย 3 ชั่วโมง ก่อนเข้ารับการทดสอบ
- รับประทานยาสำหรับโรคประจำตัวได้ตามปกติ หากไม่มั่นใจควรปรึกษาแพทย์ก่อนวันที่จะเข้ารับการตรวจ
- หากมีอาการเจ็บป่วยหรือบาดเจ็บใกล้กับวันที่เข้ารับการทดสอบ ควรแจ้งทางโรงพยาบาลเพื่อเลื่อนการทดสอบไปก่อน
- ควรเตรียมชุดกีฬาที่ใส่สบาย และรองเท้ากีฬาที่ใส่ประจำ มาในวันที่ทดสอบ สำหรับผู้หญิงควรสวมใส่ sport bra
ขั้นตอนการทดสอบ
การตรวจประเมิน VO2 max นิยมทดสอบด้วยการวิ่งบนลู่วิ่ง (treadmill) หรือการปั่นจักรยาน (Stationary bike cycling) ขึ้นกับรูปแบบที่ผู้ทดสอบออกกำลังกายเป็นประจำ ก่อนการทดสอบนักกายภาพฯ ผู้ดูแลจะซักประวัติทั่วไป ประวัติโรคหัวใจและการทดสอบ EKG / EST / Echo ที่เคยตรวจมาก่อน เพื่อส่งให้แพทย์พิจารณาว่าสามารถทำการทดสอบ Vo2Max ได้หรือไม่
ในการทดสอบจะต้องใส่หน้ากากเพื่อวัดก๊าซที่ผู้ทดสอบหายใจเข้า–ออก ใส่แถบคาดหน้าอกเพื่อวัดอัตราการเต้นของหัวใจ และติดขั้วไฟฟ้าเพื่อวัดคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG 12 leads) โดยการทดสอบจะแบ่งเป็น 4 ขั้นตอน ดังนี้
- ให้ยืนหรือนั่งนิ่งเป็นเวลา 3 นาที หายใจเข้า-ออกตามปกติ เพื่อประเมินในภาวะปกติก่อนออกกำลังกาย
- เริ่มเดินหรือปั่นจักรยานเบาๆ เป็นเวลา 3 นาที เพื่ออบอุ่นร่างกาย (warm up)
- เริ่มการทดสอบจริง โดยจะค่อยๆ ปรับเพิ่มความเร็วและความชันของลู่วิ่ง หรือปรับความฝืดของจักรยานเพิ่มขึ้น จนผู้เข้ารับการทดสอบออกกำลังกายต่อไปไม่ไหว จึงยุติการทดสอบ
- เดินหรือปั่นจักรยานต่อเบาๆ เป็นเวลา 5 นาที เพื่อ cool down และผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
โดยรวมแล้วจะใช้เวลาทดสอบประมาณ 30 นาทีและพบแพทย์เพื่อสรุปผลการทดสอบอีกประมาณ 30 นาที
| โปรแกรม | ราคาโปรโมชั่น (บาท) |
| โปรแกรมทดสอบสมรรถภาพร่างกายด้วยเครื่อง VO2 Max | 4,800 |
