ศัลยกรรมจมูก (Nose Surgery)

• ก่อนทำศัลยกรรมจมูก ควรศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการผ่าตัด ความเสี่ยง ผลลัพธ์ รวบรวมคำถามที่ไม่เข้าใจ ปรึกษาแพทย์ พูดคุยถึงความคาดหวังหลังการผ่าตัดศัลยกรรมกับแพทย์ สร้างความเข้าใจที่ตรงกัน เพื่อให้ผลลัพธ์ออกมาดีที่สุด  
• การทำศัลยกรรมจมูก ในปัจจุบันมีเทคนิคที่ช่วยในการตรวจ การวางแผนผ่าตัดและในระหว่างการผ่าตัด เช่น การจำลองภาพก่อนผ่าตัด (Photo Simulation) การผ่าตัดผ่านการส่องกล้อง (Endoscope) ที่ช่วยให้ผลลัพธ์ในการผ่าตัดเป็นที่น่าพอใจ 

จมูกเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของใบหน้า การมีจมูกที่เล็กเกินไป ใหญ่เกินไป  ผิดรูป หรือเบี้ยวเอียง ทั้งตั้งแต่กำเนิด หรือ เกิดจากอุบัติเหตุ ทำให้เสียบุคลิก ทำให้ขาดความมั่นใจในการทำงาน การเข้าสังคม และอาจมีปัญหาในการหายใจโดยเฉพาะขณะออกกำลังกายหรือเมื่อเป็นหวัด 

การทำศัลยกรรมเสริมจมูกจะสามารถปรับโครงสร้างของจมูกให้เกิดความสมดุล รับกับรูปหน้า ด้วยเทคนิคการผ่าตัดในปัจจุบันจะช่วยให้ได้ผลลัพธ์ที่ดูเป็นธรรมชาติ  ฟื้นตัวไว ผลข้างเคียงน้อย 

การศัลยกรรมเสริมจมูกมีเทคนิคที่หลากหลาย ตั้งแต่ เสริมด้วยซิลิโคน (Silicone) การตกแต่งปีกจมูก การผ่าตัดจมูกแบบเปิด( Open Technique) การใช้กระดูกอ่อนหลังใบหู กระดูกอ่อนซี่โครง รวมถึงการใช้ไขมัน /   ผิวหนังตัวเอง หรือเนื้อเยื่อเทียมมาช่วย  

เสริมด้วยซิลิโคน (Silicone)  

เป็นการผ่าตัดที่เป็นที่นิยมมายาวนาน เป็นการผ่าตัดเล็ก ใช้เวลาน้อย ฟื้นตัวไว แพทย์ที่มีประสบการณ์สูงจะสามารถเหลาแต่งซิลิโคนให้เนียนเข้ากับจมูกเดิมและได้รูปทรงใหม่ตามที่ต้องการ  บางครั้งจะมีการใช้เนื้อเยื่ออื่นมาช่วยในการปรับแต่งด้วย เช่น กระดูกอ่อนหลังใบหู ไขมัน/ผิวหนังตัวเอง หรือ เนื้อเยื่อเทียม เพื่อช่วยในเรื่องความสวยงามและป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม มีข้อจำกัดในผู้ที่มีเนื้อจมูกที่น้อยมาก หรือมีความผิดปกติของโครงสร้างจมูกเดิมมาก 

การตกแต่งปีกจมูก  

ช่วยในการปรับแต่งรูปทรงโดยรวมของจมูกให้ดูเรียว เข้ารูป สวยงาม ปรับโหงวเฮ้ง สามารถทำพร้อมกับการเสริมจมูกได้ 

การผ่าตัดจมูกแบบเปิด (Open technique)  

เป็นการผ่าตัดเพื่อปรับแต่งโครงสร้างกระดูกและกระดูกอ่อน เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาเรื่องโครงสร้างจมูก เช่น กระดูกใหญ่เกินไป มีโหนกสันจมูกที่ใหญ่มาก (Large nasal hump)  โครงสร้างเบี้ยว เอียงผิดรูป ทั้งในกรณีที่เป็นของเดิมมาแต่กำเนิด หรือเกิดจากการผ่าตัดครั้งก่อนๆ ที่ไม่ประสบความสำเร็จ  

การผ่าตัดนี้มักจะต้องทำร่วมกับการใช้เนื้อเยื่อตัวเองจากส่วนอื่นมาช่วยสร้างโครงสร้างจมูกใหม่ เช่น กระดูกอ่อนหลังหู หรือกระดูกอ่อนซื่โครง การผ่าตัดนี้เป็นการผ่าตัดใหญ่ มีการดมยาสลบ และนอนพักฟื้นในโรงพยาบาล ใช้ระยะเวลาในการพักฟื้นนานกว่า  รูปทรงที่ได้อาจจำกัดด้วยเนื้อเยื่อที่มี  ข้อดีคือเป็นการใช้เนื้อเยื่อตัวเองทั้งหมด  สามารถแต่งรูปทรงได้ค่อนข้างดี ไม่ต้องกังวลเรื่องปัญหาของซิลิโคน 

1. ชายและหญิงที่มีปัญหาหรือต้องการปรับโครงสร้างจมูกให้รับกับรูปหน้าเพื่อความสวยงาม 
2. อายุ 18 ปีขึ้นไป  
3. ไม่มีความผิดปกติเกี่ยวกับการหายใจ บางกรณีอาจต้องผ่านการตรวจโดยแพทย์หูคอจมูก ก่อนผ่าตัด 
4. ไม่มีโรคประจำตัวที่เป็นข้อห้ามในการผ่าตัด เช่น โรคที่มีความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด(Hemophilia) โรคที่มีความผิดปกติของการหายของแผล (Ehlers-Danlos Syndrome) เป็นต้น 
5. ไม่ได้กำลังตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร 
6. มีความคาดหวังถึงผลลัพธ์ที่สมเหตุสมผล 
7. มีสุขภาพจิตปกติ 

การผ่าตัดทุกชนิดมีความเสี่ยงแต่ไม่ใช่ว่าความเสี่ยงเหล่านี้จะเกิดขึ้นกับทุกคน แพทย์จะให้คำปรึกษาและประเมินความเสี่ยง ให้โอกาสในการซักถามข้อสงสัย จากนั้นจึงร่วมกันตัดสินใจในการผ่าตัด 

ผลข้างเคียงจากการทำศัลยกรรมจมูก 

1. ด้านรอยแผลเป็น หากไม่มีประวัติแผลเป็นประเภทคีลอยด์มาก่อน มักจะได้รับผลลัพธ์ที่เรียบเนียน ซ่อนในตำแหน่งที่เหมาะสม  
2. ผลลัพธ์ที่ได้ไม่ตรงกับที่ต้องการ ในส่วนนี้ต้องปรึกษาแพทย์ที่มีประสบการณ์ก่อนทำศัลยกรรม เพราะแพทย์จะสามารถให้คำแนะนำ และออกแบบการผ่าตัดให้ได้ผลลัพธ์ที่สวยงามดูเป็นธรรมชาติ อยู่ได้นาน และมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงน้อยที่สุด  
3. ผลข้างเคียงอื่นๆ ได้แก่ การหายของแผล (Wound complications) อาการชา (Numbness) ภาวะเลือดออก(Bleeding) เลือดคั่ง (Hematoma) การติดเชื้อ การเบี้ยวเอียง ทะลุ ผิวหนังขาดเลือดมาเลี้ยง (Skin necrosis) ซึ่งมักพบในคนที่สูบบุหรี่จัด ผู้ที่มีโรคประจำตัวที่มีปัญหาเกี่ยวกับหลอดเลือด เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง เป็นต้น แต่หากควบคุมอาการได้ดี ก็มิใช่ข้อห้ามในการผ่าตัด   

1. โรงพยาบาลสมิติเวช ศรีนครินทร์ มีเทคนิคที่ช่วยทั้งในการตรวจ การวางแผนผ่าตัดและในระหว่างการผ่าตัด เช่น การจำลองภาพก่อนผ่าตัด (Photo Simulation) การวัดโครงสร้างใบหน้าด้วยเลเซอร์ (Laser Leveling) การผ่าตัดผ่านการส่องกล้อง (Endoscope) เป็นต้น 
2. แพทย์ที่ทำการผ่าตัด เป็นแพทย์ที่มีประสบการณ์การผ่าตัดต่อเนื่องยาวนานกว่า 20 ปี  
3. ได้ผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจจากเทคนิคและทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ 
4. ติดตามอาการหลังผ่าตัดศัลยกรรม ของผู้เข้ารับการผ่าตัดด้วยระบบ virtual hospital (ในกรณีที่ผู้เข้ารับการผ่าตัดไม่สะดวกเดินทางมาโรงพยาบาล) 

6 เดือน ก่อนการผ่าตัด 

• งดยารักษาสิวชนิดที่มีส่วนผสมของวิตามิน A (Isotretinoin) เพราะอาจมีผลต่อการหายของแผล 
• งดการทำ Filler  บริเวณจมูก 

3 เดือน ก่อนการผ่าตัด 

• เตรียมความพร้อมของร่างกาย ด้วยการออกกำลังกายสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ  
• ตรวจสุขภาพประจำปี หากมีโรคประจำตัว ควรพบแพทย์เพื่อรักษาและควบคุมอาการให้อยู่ในภาวะปกติ 
• งดการทำเลเซอร์ / ร้อยไหม บริเวณจมูก   

4 สัปดาห์ ก่อนการผ่าตัด 

• งดสูบบุหรี่ก่อนและหลังผ่าตัดอย่างน้อย 4 สัปดาห์ 
• งดอาบแดด    
• หลีกเลี่ยงการผ่าตัดในช่วงที่ใกล้ หรือ กำลังมีประจำเดือน หากไม่แน่ใจควรปรึกษาแพทย์เพื่อวางแผนการเลื่อนประจำเดือน 

10 วัน ก่อนการผ่าตัด
งดยาที่มีผลกับการแข็งตัวของเลือด ได้แก่  

• ยาละลายลิ่มเลือด เช่น Aspirin, Coumadin, Ticlid, Plavix or Aggrenox.
• (โปรดปรึกษาแพทย์ประจำตัวถึงความปลอดภัยในการหยุดยา) 
• ยาแก้ปวดประเภท Nsaids เช่น Ibuprofen, Advil, Motrin, Nuprin, Aleve, Relafen, Naprosyn,Diclofenac, Naproxen, Voltaren, Daypro, Feldene, Clinoril, Lodine, Indocin, Orudis เป็นต้น         
•  ยาระงับประสาท ยานอนหลับบางชนิด เช่น Zoloft, Lexapro, Prozac, Pristiq เป็นต้น 
• งด วิตามิน อาหารเสริมทุกชนิด ที่อาจมีผลกับการแข็งตัวของเลือด เช่น Multivitamins, Fish oil, Omega3, Co-enzyme Q10, Evening Primrose Oil, Glucosamine, Arnica, Ginseng, Gingko, herbs เป็นต้น 

นอกจากคำแนะนำข้างต้นแล้ว ควรศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการศัลยกรรมจมูก ความเสี่ยง ผลลัพธ์ รวบรวมคำถามที่ไม่เข้าใจ ปรึกษาแพทย์ พูดคุยถึงความคาดหวังหลังการผ่าตัดศัลยกรรมกับแพทย์ เพื่อความเข้าใจที่ตรงกันและเพื่อให้ผลลัพธ์ออกมาดีที่สุด  

• https://www.isaps.org/member-directory 
• https://www.thprs.org/find-doctor 
• https://checkmd.tmc.or.th 

1. แพทย์จะซักถามและปรึกษาเรื่องผลลัพธ์อีกครั้งก่อนเข้ารับการผ่าตัด  
2. ใช้เวลาในการผ่าตัด 1-3 ชั่วโมง 
3. ให้ยาชาเฉพาะที่ หรือดมยาสลบโดยวิสัญญีแพทย์ 
4. สามารถทำการผ่าตัดแบบ Day Surgery หรือ พักฟื้นในโรงพยาบาล 1-2 คืน 
5. นัดตรวจติดตามอาการ วันที่ 5 และวันที่ 9  หลังการผ่าตัด 

การฟื้นตัวหลังผ่าตัดขึ้นกับหลายปัจจัย เช่น ความแข็งแรงของสุขภาพเดิมก่อนผ่าตัด ชนิดของการผ่าตัด การดูแลหลังผ่าตัดโดยทั่วไปมักมีอาการตึง ในบริเวณที่ผ่าตัด  ผิวแห้ง และมีอาการเจ็บ/ ปวดแผลเล็กน้อย  

1. ในช่วง 7 วันแรก ควรยกศีรษะสูง (นอนหนุนหมอน 2-3 ใบ)  
2. ประคบเย็นเพื่อลดอาการบวม / อักเสบ 
3. ทำความสะอาดแผลทุกวัน โดยการใช้ไม้พันสำลีชุบน้ำสะอาดเช็ดคราบเลือดบริเวณปลายจมูก 
4. อาการบวมช้ำอาจอยู่ได้นาน 1-3 อาทิตย์ ใบหน้าจะดูบวมมากในช่วง 3-5 วันแรกและจะยุบลงอย่างรวดเร็วใน 1-2 สัปดาห์  รูปทรงจะเข้าที่ในเวลา 2-3 เดือน  
5. ควรหลีกเลี่ยงการถูกแสงแดดโดยตรงเป็นเวลา 3-6 เดือน 
6. งดของหมักดอง และ เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทุกชนิด 
7. สามารถกลับไปทำงานได้ใน 1 สัปดาห์  
8. ควรงดออกกำลังกาย 4 สัปดาห์ 
9. ติดตามผลตามที่แพทย์นัดหมายอย่างสม่ำเสมอ 

ศัลยกรรมจมูกเป็นอีกทางเลือกหนึ่งและเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย ช่วยแก้ไขปัญหาของลักษณะจมูก ให้เกิดความสมดุล ความลงตัวครบทุกมิติและเป็นตัวช่วยเสริมสร้างความมั่นใจ ซึ่งการทำศัลยกรรมจมูก ควรคำนึงถึงความปลอดภัย ทำการผ่าตัดตามมาตรฐานที่เป็นที่ยอมรับ และทำโดยแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ เพื่อป้องกันผลข้างเคียงหรือความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นได้