เราเห็นปัสสาวะของเราทุกวัน แต่คงไม่มีใครสนใจหรือสังเกตจริงจัง จนกว่าจะเห็นสิ่งผิดปกติ ซึ่งความเปลี่ยนแปลงทั้งสีหรือกลิ่น อาจเป็นสัญญาณเตือนว่ามีสิ่งแปลกปลอมหรืออันตรายซ่อนอยู่ภายในร่างกาย
ปกติปัสสาวะมักเป็นสีเหลืองใส ขึ้นอยู่กับอาหารและปริมาณน้ำที่ดื่ม หากดื่มน้ำน้อย ปัสสาวะจะมีสีเข้มขึ้น ดังนั้นหากพบว่าปัสสาวะสีเหลืองเข้ม ควรดื่มน้ำให้มากขึ้น โดยเฉพาะในช่วงหน้าร้อน หรือหลังออกกำลังกาย โดยดื่มจนกว่าปัสสาวะจะมีสีอ่อนลง ในทางกลับกันหากปัสสาวะใสเหมือนน้ำอาจหมายถึงการดื่มน้ำมากเกินไป จนเกลือแร่ในร่างกายเจือจาง สิ่งที่ดีที่สุดคือดื่มให้พอดี และหมั่นสังเกตปัสสาวะเสมอ
ปัสสาวะสีแดงนอกจากจะเกิดจากการรับประทานอาหารบางชนิด เช่น บีทรูท กระเจี๊ยบแดง หรืออาจเกิดจากการมีเลือดปน ซึ่งเป็นได้ตั้งแต่สีแดงจางๆ ไปจนถึงแดงเข้มขึ้นอยู่กับปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้น เลือดที่ปนในปัสสาวะอาจเกิดจากการติดเชื้อ หรือนิ่วในไต ท่อไต หรือกระเพาะปัสสาวะ รวมถึงเนื้องอกที่ไม่อันตรายไปจนถึงมะเร็งในไต กระเพาะปัสสาวะ หรือท่อปัสสาวะ ซึ่งพบได้บ่อยในผู้สูงอายุทั้งหญิงและชาย แต่ก็อาจพบในผู้มีอายุน้อยที่สูบบุหรี่จัด บ่อยครั้งที่พบว่าปัสสาวะมีเลือดปนเนื่องจากมีเนื้องอกหรือมะเร็งมักไม่มีอาการหรือความเจ็บปวดใดๆ
นอกจากนี้การขยายตัวของต่อมลูกหมากที่ไม่เป็นมะเร็งในผู้ชายก็สามารถทำให้มีเลือดปนในปัสสาวะเช่นกัน ดังนั้นหากพบว่ามีเลือดปนในปัสสาวะติดต่อกันหลายวัน หรือมีเลือดออกมากจนปัสสาวะเป็นสีแดงเข้ม ควรรีบพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
แม้ปัสสาวะสีม่วงจะหายาก แต่ก็พบได้ในถุงระบายน้ำปัสสาวะของผู้ป่วยสูงอายุที่ใส่ท่อสวนปัสสาวะ ซึ่งปัสสาวะสีม่วงเกิดจากการทำปฏิกิริยาระหว่างแบคทีเรียกับถุงระบายน้ำปัสสาวะที่เป็นพลาสติก
ปัสสาวะสีน้ำตาลคล้ายชาเกิดจากการสลายตัวของกล้ามเนื้อที่ได้รับบาดเจ็บ รวมถึงการดื่มแอลกอฮอล์หรือเสพยาเสพติด ทั้งนี้ยังอาจเกิดจากปัญหาตับอักเสบ มีระดับบิลิรูบิน (bilirubin) สูง จนขับออกทางปัสสาวะ หากพบว่ามีปัสสาวะสีน้ำตาลหรือสีชาควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการตรวจร่างกายโดยด่วน
ปัสสาวะสีขาวขุ่นจนเห็นได้ชัด อาจเกิดจากมีหนองปน ส่วนใหญ่มักเกิดในผู้ป่วยที่ใส่สายสวนปัสสาวะทิ้งไว้เป็นเวลานาน หรือมีน้ำเหลืองในปัสสาวะ
ปัสสาวะสีส้มอาจเกิดจากการรับประทานวิตามินหรือยาบางชนิด โดยเฉพาะยาที่ใช้รักษาการติดเชื้อต่างๆ
ปัสสาวะสีฟ้าหรือเขียวส่วนใหญ่มักมาจากยาที่ช่วยลดการระคายเคืองจากการติดเชื้อหรือการรักษาภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบ รวมถึงการได้รับยาชาบางชนิด นอกจากนี้การรับประทานหน่อไม้ฝรั่งอาจทำให้ปัสสาวะมีสีเขียวอ่อนได้
นอกจากสีแล้ว ความขุ่นใส ปัสสาวะเป็นฟอง หรือกลิ่นที่เปลี่ยนไปก็บอกถึงสิ่งที่เกิดขึ้นกับร่างกายเช่นกัน ดังนั้นหากสังเกตเห็นปัสสาวะเปลี่ยนไป ควรพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย การค้นพบโรคร้ายแรงบางชนิดตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
สมัครสมาชิกเพื่อจัดเก็บข้อมูลของคุณสำหรับการนัดหมายครั้งต่อไป
มีบัญชีผู้ใช้อยู่แล้ว? เข้าสู่ระบบที่นี่