ช่วงนี้อาจเห็นข่าวเด็กติดเชื้อ SARS-CoV-2 ที่ก่อโรคโควิด-19 เยอะขึ้น เด็กหลายคนต้องจากพ่อแม่เพื่อไปรักษาตัว ทำให้พ่อแม่หลายคนมีความกังวลใจว่าจะดูแลลูกๆ อย่างไรไม่ให้มีความเสี่ยงหรือติดโรคโควิด-19 หรือถึงขั้นที่ว่าหากเด็กเกิดการติดเชื้อแล้วจะต้องทำอย่างไรต่อไป จะมีอาการรุนแรงหรือไม่ เพราะเด็กยังไม่มีโอกาสในการได้รับวัคซีน
เด็กมีความจำเป็นแค่ไหนที่ต้องได้ฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19
ปัจจุบัน ทั้งเด็กเล็ก เด็กโต เมื่อติดโรคโควิด-19 อาการจะไม่ถึงขั้นรุนแรง และเนื่องด้วยยังไม่มีการศึกษาว่าวัคซีนจะมีประสิทธิภาพ มีผลหรืออาการข้างเคียงในเด็กอย่างชัดเจน ยังต้องใช้เวลาอีกพอสมควร แต่อย่างไรก็ดีถือว่าเรื่องวัคซีนโควิด-19 สำหรับเด็กทั่วโลกเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องทำการศึกษาวางแผนต่อไป เพราะโรคนี้คงอยู่ไปอีกนาน และต่อไปโรคนี้อาจเกิดขึ้นได้บ่อยเกิดขึ้นกับเด็ก เพราะเป็นโรคระบบทางเดินหายใจ เช่นเดียวกับโรคติดเชื้อที่เด็กๆ เป็นกันเยอะอย่าง RSV หรือ โรคไข้หวัดใหญ่ โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝน
วัคซีนป้องกันโรคทางเดินหายใจและปอดของเด็ก
เด็กๆ ถึงแม้จะยังไม่ได้รับวัคซีนโควิด-19 แต่วัคซีนป้องกันโรคของเด็กๆ ที่ต้องได้รับก็จะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้เด็กๆ ให้มีร่างกายที่เเข็งแรง ต่อสู้กับเชื้อโรคได้ ดังนี้ :
- วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ Hib
- วัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบ Pneumococcal vaccine
- วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ Influenza vaccine
วัคซีนพื้นฐานของเด็กที่สมาคมโรคติดเชื้อเด็กกำหนดให้เด็กต้องได้รับกันตามเกณฑ์ จะทำให้เด็กๆ แข็งแรงไม่เจ็บป่วยง่าย หากป่วยอาการก็ไม่รุนแรง และอาจไม่จำเป็นต้องนอนโรงพยาบาล ที่สำคัญที่สุดคือ ควรพาเด็กไปรับการตรวจสุขภาพและรับวัคซีนตามนัด โดยเฉพาะเด็กอายุต่ำกว่า 2 ขวบ
โดยเลือกรับบริการเฉพาะสถานพยาบาลที่แยกบริเวณเด็กป่วยกับเด็กไม่ป่วยออกจากกัน ไม่ปะปนกันอย่างชัดเจน
เด็กติดโรคโควิด-19 ได้อย่างไร
สภาพแวดล้อมที่ทำให้เด็กจะติดโรคโควิด-19 ไม่ได้แตกต่างจากในผู้ใหญ่ นั่นก็คือ การอยู่ใกล้ชิดผู้ป่วยหรือผู้ติดเชื้อ อยู่ในพื้นที่ที่มีผู้คนรวมกันอยู่มาก พบปะผู้คนโดยไม่มีการป้องกันโรค ไม่สวมหน้ากากอนามัย ไม่ทำความสะอาดร่างกาย ไม่รักษาระยะห่าง ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดผู้ติดเชื้อทั้งที่มีและไม่มีอาการ ก็อาจติดเชื้อได้ ดังนั้น หากไม่มีการป้องกันการติดเชื้อที่เหมาะสมและดีพอ ไม่เว้นแม้แต่พ่อแม่ ลูกก็อาจติดโควิด-19 ได้เช่นกัน
องค์การอนามัยโลก (WHO) และศูนย์ป้องกันและควบคุมโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC) ได้ให้คำแนะนำแนวทางสำหรับครอบครัวที่มีลูกเล็กในการป้องกันการแพร่เซื้อไวรัส SARS-CoV-2 ที่ก่อโรคโควิด-19 จากเด็กที่ติดเชื้อไปสู่บุคคลอื่นไว้ ดังนี้
การดูแลและล้างมือให้สะอาดอยู่เสมอ (Keep your Hands Clean)
- สอนเด็กให้รู้จักล้างมืออย่างถูกต้องตามมาตรฐาน 7 ขั้นตอน
- หมั่นล้างมือบ่อยๆ ด้วยน้ำและสบู่อย่างถูกวิธี นานอย่างน้อย 20 วินาที หรือใช้แอลกอฮอล์ล้างมือที่มีความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ไม่ต่ำกว่า 70%
- ปฏิบัติตัวให้ถูกสุขลักษณะ ไอ/จามต้องปิดปากและจมูกด้วยการงอศอก หรือใช้กระดาษชำระปิด จากนั้นนำไปทิ้งในที่ที่เหมาะสม และล้างมืออีกครั้งเพื่อทำความสะอาด
- หลีกเลี่ยงการเอามือสัมผัสบริเวณ ตา จมูก ปาก
- ให้เด็กล้างมือด้วยน้ำและสบู่ทันทีที่กลับเข้าบ้าน หลังใช้ห้องสุขา และก่อนรับประทานอาหาร รวมถึงพ่อแม่ต้องดูแลความสะอาดก่อนจัดเตรียมอาหารด้วย
การเว้นระยะห่าง (Practice Social Distancing)
- หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ชิดกับบุคคลอื่นในบ้าน ทั้งเด็กและสมาชิกในบ้าน
- ให้เว้นระยะห่าง 6 ฟุต กับบุคคลอื่นที่ไม่ได้อยู่ในบ้าน
- กรณีมีเด็กคนอื่นมาที่บ้าน ควรให้เด็กเล่นกันนอกบ้าน และเว้นระยะห่าง 6 ฟุต
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่มีการใช้ของเล่นหรืออุปกรณ์ร่วมกัน เช่น ลูกฟุตบอล บาสเก็ตบอล ฯลฯ
การทำความสะอาดและฆ่าเชื้อภายในบ้าน (Clean and Disinfected your Home)
- ใช้สบู่กับน้ำสะอาด หรือแอลกอฮอล์ที่มีความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ไม่ต่ำกว่า 70% หรือน้ำยาที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อได้ เช่น น้ำยาซักผ้าขาวที่มีส่วนผสมของ Sodium Hypochlorite โดยผสมกับน้ำในอัตราส่วนที่ถูกต้อง เช็ดทำความสะอาดบริเวณดังต่อไปนี้
- พื้นผิวบริเวณที่มีการใช้ร่วมกันทุกวันและบริเวณที่มีการสัมผัสบ่อย เช่น ผ้าปูโต๊ะ ลูกบิดประตู มือจับประตู เก้าอี้ สวิตช์ไฟ รีโมทคอนโทรล เครื่องใช้ไฟฟ้า หน้าต่าง โต๊ะ ห้องน้ำ อ่างล้างมือ เป็นต้น
- บริเวณที่สกปรกได้ง่าย เช่น โต๊ะเปลี่ยนผ้าอ้อม โต๊ะอาหาร
- พื้นผิวบริเวณที่เด็กสัมผัสบ่อยๆ เช่น ขอบเตียงนอน โต๊ะวางของเล่น หรือของเล่นต่างๆ โดยเฉพาะของเล่นเด็กชนิดที่เด็กอาจหยิบใส่ปากได้ ให้ทำความสะอาดโดยใช้สบู่และน้ำสะอาด และระวังอย่าให้มีคราบสบู่ตกค้าง
- ในกรณีที่จำเป็นจะต้องดูแลเด็กที่ติดเชื้อโควิด-19 ให้พ่อแม่ผู้ปกครองล้างมือทุกครั้งหลังจับต้องสิ่งของและของเล่นที่เด็กใช้ รวมถึงหลังเปลี่ยนผ้าอ้อมหรือผ้าปูเตียงเด็ก เพื่อหลีกเลี่ยงการสัมผัสเชื้อ และควรรักษาระยะห่าง ใส่หน้ากากอนามัยอยู่เสมอ
การสวมใส่หน้ากากอนามัย (Wear Face Mask)
- แนะนำให้สวมหน้ากากอนามัยทุกครั้งเมื่อออกนอกบ้าน หรือไปในที่สาธารณะ หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ชิดบุคคลอื่น
- แนะนำให้เด็กอายุ 2 ขวบขึ้นไปสวมหน้ากากอนามัย เมื่อต้องอยู่ท่ามกลางบุคคลอื่นที่ไม่ใช่คนในครอบครัว
- ไม่แนะนำให้เด็กอายุต่ำกว่า 2 ขวบ หรือเด็กที่มีปัญหาด้านการหายใจ รวมถึงเด็กที่อยู่ในสภาพที่ถอดหน้ากากเองไม่ได้ สวมหน้ากากอนามัย เนื่องจากระบบทางเดินหายใจของเด็กยังพัฒนาไม่เต็มที่ เด็กอาจขาดออกซิเจนและเป็นอันตรายได้ ควรใช้การเว้นระยะห่างอย่างต่ำ 2 เมตร หรือเอาผ้าคลุมรถเข็นที่มีเด็กนอนอยู่แทน
สุดท้ายนี้ พ่อ แม่ ผู้ใหญ่ในบ้านควรปฏิบัติตามมาตรการป้องกันโรคโควิด-19 เพื่อเป็นตัวอย่างที่ดีให้เด็กๆ ทำตามได้