สำหรับคนไข้ที่ตรวจพบนิ่วในถุงน้ำดีและมีอาการอื่นร่วมด้วย ควรจะเข้ารับการผ่าตัดเอานิ่วและถุงน้ำดีออกเพื่อรักษารวมถึงป้องกันอาการแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นตามมา ปัจจุบันการผ่าตัดถุงน้ำดีที่ดีที่สุดและเป็นมาตรฐานทั่วโลกคือวิธีผ่าตัดส่องกล้อง (Laparoscopic Cholecystectomy) โดยจะเจาะเป็นแผลเล็ก ๆ บริเวณสะดือและชายโครงขวาเพื่อสอดกล้องขนาดเล็กและเครื่องมือเข้าไปตัดเลาะถุงน้ำดีออกจากตับ ซึ่งการผ่าตัดด้วยวิธีนี้ให้ผลดีคือ
- เจ็บแผลน้อยมาก เนื่องจากเจาะแผลเล็กที่หน้าท้อง 3-4 แผล อีกทั้งกล้ามเนื้อผนังหน้าท้องจะไม่ถูก ตัดผ่านเหมือนวิธีการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีแบบเปิดหน้าท้องซึ่งจะมีแผลยาว 15-20 เซนติเมตร)
- คนไข้ฟื้นตัวเร็ว พักรักษาตัวในโรงพยาบาลเพียง 2-3 วัน ก็สามารถกลับไปใช้ชีวิตตามเดิมได้ภายใน 1 สัปดาห์ แต่หากใช้วิธีการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีแบบเปิดหน้าท้อง คนไข้จำเป็นต้องพักที่โรงพยาบาล 5-7 วัน และยังต้องพักฟื้นอีกเป็นเวลา 3-4 อาทิตย์
- อาการแทรกซ้อนหลังผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี จะมีน้อยกว่าวิธีการผ่าตัดแบบดั้งเดิม อาทิแผลอักเสบ ติดเชื้อ ปอดอักเสบปอดบวม แผลผนังหน้าท้องโป่งแบบ ไส้เลื่อน กรณีคนไข้ถุงน้ำดีบวมมาก และมีผังพืดล้อมรอบมาก ทำให้แพทย์ไม่สามารถแยกได้ชัดเจนจากอวัยวะข้างเคียง จะต้องเปลี่ยนการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีมาเป็นวิธีเปิดแผลหน้าท้องแบบธรรมดาแทน ฉะนั้นการรักษาขณะที่อาการยังไม่รุนแรงจะได้ผลดีกว่าและมีความเสี่ยงน้อยกว่า นอกจากวิธีการผ่าตัดแล้วยังไม่พบวิธีการรักษานิ่วในถุงน้ำดีวิธีอื่นที่ได้ผลดี ไม่ว่าจะเป็นยาละลายนิ่วซึ่งใช้ได้เฉพาะนิ่วบางชนิดและต้องรับประทานยาเป็นเวลานาน รวมถึงเมื่อหยุดยาก็อาจเกิดนิ่วใหม่ได้ ส่วนเครื่องสลายนิ่วนั้นจะใช้ได้ดีเฉพาะนิ่วในท่อไต (แต่ไม่ได้ผลสำหรับนิ่วในถุงน้ำดี)ส่วนผลแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าตัดถุงน้ำดีนั้น คนไข้อาจมีอาการดังต่อไปนี้
- ตกเลือดในช่องท้อง
- ผ่าตัดถูกท่อน้ำดีใหญ่ ทำให้น้ำดีรั่ว ช่องท้องอักเสบ ท่อน้ำดีใหญ่อุดตันมีอาการดีซ่าน
- เจาะถูกอวัยวะข้างเคียง (โดยเฉพาะผู้ที่เคยผ่าตัดช่องท้องมาก่อน) การผ่าตัดโดยศัลยแพทย์ที่เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ จะช่วยให้ความเสี่ยงต่อผลแทรกซ้อนลดน้อยลง หากวันนี้คุณเริ่มมีอาการปวดท้องที่ชวนให้กังวลใจว่าอาจเป็นนิ่วในถุงน้ำดี ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจภายใน 1-2 สัปดาห์ แต่ถ้ามีไข้ มีอาการดีซ่าน หรือกดเจ็บตรงบริเวณใต้ชายโครงขวา ควรรีบไปโรงพยาบาลภายใน24 ชั่วโมง
ทั้งหมดนี้คือสัญญาณอันตรายที่คุณควรสังเกตและเฝ้าระวัง เพราะการป้องกันก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินไปคือวิธีการรักษาโรคนิ่วในถุงน้ำดีที่ดีที่สุด
